آسیب زایمان چیست؟

بچه دار شدن بسیار ایمن است، اگرچه تخمین زده می شود که سالانه بیش از 1000 نوزاد در هنگام زایمان آسیب می بینند. اگر کودک آسیب ببیند بسیار ناراحت کننده است اما اکثر آسیب های هنگام تولد فقط موقتی هستند.

صدمات ناشی از تولد نوزاد تازه متولد شده که به آن «ترومای هنگام تولد نوزاد» نیز می‌گویند، می‌تواند شامل موارد زیادی باشد، از کبودی گرفته تا آسیب عصبی به استخوان شکسته. گاهی اوقات یک آسیب در نتیجه اقدامات برای نجات جان نوزاد رخ می دهد.

از هر 10000 نوزادی که به دنیا می‌آیند، حدود 49 نفر دچار آسیب حین تولد می‌شوند. در اینجا برخی از انواع آسیب های زایمانی که نوزادان را تحت تاثیر قرار می دهند، آورده شده است.

کبودی و تورم پوست سر

گاهی اوقات ممکن است نوزادی با صدمات جزئی و موقتی در سر یا صورت خود به دنیا بیاید. این موارد عبارتند از کبودی، تورم، توده های ناشی از مایع زیر پوست (caput succedaneum) یا خونریزی زیر پوست (سفالوهماتوما) و خون در داخل چشم (خونریزی زیر ملتحمه).

شکستگی

شکستگی ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که عبور کودک از کانال زایمان مشکل باشد. استخوانی که اغلب می شکند استخوان ترقوه است و این می تواند زمانی اتفاق بیفتد که شانه کودک گیر کند(دیستوشی شانه)، یا اگر نوزاد بریچ به دنیا بیاید (اول پای).

آسیب عصب

اعصاب ممکن است در حین زایمان آسیب ببینند، به ویژه در صورت نوزاد (که می تواند منجر به فلج صورت شود) و شانه (که می تواند منجر به فلج بازویی و از دست دادن حرکت بازو شود). معمولاً آسیب عصبی در نوزاد تازه متولد شده موقتی است.

آسیب مغزی

در موارد بسیار نادر، نوزاد ممکن است در حین زایمان دچار آسیب مغزی شود. اگر نوزاد برای مدت طولانی در حین زایمان اکسیژن کافی دریافت نکند (خفگی پری ناتال)، ممکن است دچار آسیب مغزی شود. فلج مغزی نوعی آسیب مغزی است، اما درصد بسیار کمی از موارد فلج مغزی در بدو تولد است.

خونریزی در مغز

در موارد نادر، نوزاد ممکن است در طول زایمان دچار خونریزی در داخل یا اطراف مغز شود. این در میان نوزادان بسیار نارس  شایع تر است و اکثر نوزادان مبتلا به خونریزی علائمی ندارند. برخی دیگر ممکن است بی حال باشند، در تغذیه مشکل داشته باشند  یا تشنج داشته باشند.

چه چیزی باعث آسیب زایمان می شود؟

صدمات ناشی از زایمان ممکن است صرفاً به دلیل فشار و مقاومتی که در زایمان طبیعی وجود دارد رخ دهد. هنگامی که نوزاد از طریق کانال زایمان حرکت می کند، از استخوان های لگن مادر به جمجمه و بدن او فشار وارد می شود.

 وزن زیاد هنگام تولد (بیش از 4 کیلوگرم) می تواند خطر آسیب در هنگام زایمان را افزایش دهد. همچنین اگر نوزاد در موقعیت سختی برای زایمان و تولد (مانند وضعیت بریچ) قرار گیرد، خطر بیشتری وجود دارد. .نوزادان نارس متولد  شده قبل از هفته 37 معمولا شکننده تر هستند و ممکن است راحت تر آسیب ببینند.

سایر علل آسیب زایمان به نوزاد عبارتند از: زایمان سخت یا طولانی مدت، گیر کردن شانه در کانال زایمان  و عدم تناسب سر لگن (اگر لگن مادر به اندازه کافی بزرگ نباشد یا به شکلی باشد که امکان زایمان طبیعی را سخت کند).

نوزادانی که با  کمک فورسپس یا ونتوز (وکیوم) به دنیا می آیند در معرض خطر بیشتری برای کبودی، لک یا تورم روی سر یا صورت هستند.

کمبود اکسیژن به نوزاد در هنگام تولد می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند مشکلات بند ناف، حوادث جدی در مادر مانند خونریزی یا تب در حین زایمان، پارگی رحم یا جدا شدن جفت باشد.

آسیب زایمان در نوزادان چگونه درمان می شود؟

اکثر صدمات هنگام تولد در نوزادان موقتی هستند. اگر آسیب به بافت نرم وارد شده باشد، به طور معمول نیازی به درمان نیست - تیم پزشکی فقط نوزاد را زیر نظر می گیرد و ممکن است آزمایش هایی را برای بررسی سایر آسیب ها انجام دهد.

اگر شکستگی وجود داشته باشد، ممکن است کودک نیاز به عکسبرداری با اشعه ایکس یا تصویربرداری دیگر داشته باشد. اندام ممکن است نیاز به بی حرکتی داشته باشد و برخی از نوزادان ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.

اگر اعصاب نوزاد آسیب دیده داشته باشد، تیم پزشکی آنها را از نزدیک تحت نظر خواهد گرفت و بهبودی ممکن است چند هفته طول بکشد. برای آسیب عصبی جدی تر، ممکن است کودک نیاز به مراقبت ویژه داشته باشد.

منابع و پشتیبانی

• با پزشک ، ماما یا متخصص زنان و زایمان خود صحبت کنید.