سندرم همولیتیک اورمیک (HUS) وضعیتی است که زمانی رخ می دهد که رگ های خونی کوچک در کلیه‌ها آسیب دیده و ملتهب شوند. این آسیب می تواند باعث ایجاد لخته در عروق شود. لخته‌ها سیستم فیلتر کردن کلیه‌ها را مسدود می‌کنند و منجر به نارسایی کلیه می‌شوند که می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد.

 

هرکسی می تواند به HUS مبتلا شود، اما در کودکان خردسال بیشتر شایع است. در بسیاری از موارد، HUS در اثر عفونت با سویه های خاصی از باکتری اشریشیا کلی (E. coli) ایجاد می شود. اولین علامت این نوع HUS اسهال چند روزه است که اغلب اما نه همیشه خونی است.

 

HUS همچنین ممکن است در اثر سایر عفونت ها، برخی داروها یا شرایطی مانند بارداری، سرطان یا بیماری خودایمنی ایجاد شود. در برخی موارد، HUS نتیجه جهش های ژنتیکی خاص است. این اشکال HUS معمولا باعث اسهال نمی شوند

 

HUS یک بیماری جدی است. اما درمان به موقع و مناسب معمولا منجر به بهبودی کامل برای اکثر افراد به خصوص کودکان خردسال می شود.

 

علائم

علائم و نشانه های HUS بسته به علت ممکن است متفاوت باشد. بیشتر موارد HUS ناشی از عفونت با سویه های خاصی از باکتری E. coli است که ابتدا دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم و نشانه های اولیه این شکل از HUS ممکن است شامل موارد زیر باشد:

 

  • اسهال که اغلب خونی است
  • درد شکم، گرفتگی یا نفخ
  • استفراغ
  • تب

همه اشکال HUS - بدون توجه به علت - به رگ‌های خونی آسیب می‌رسانند. این آسیب باعث تجزیه گلبول های قرمز (کم خونی)، تشکیل لخته های خون در رگ های خونی و آسیب کلیه می شود. علائم و نشانه های این تغییرات عبارتند از:

 

  • رنگ پریده، از جمله از بین رفتن رنگ صورتی در گونه ها و داخل پلک های پایین
  • خستگی مفرط
  • تنگی نفس
  • کبودی آسان یا کبودی های غیر قابل توضیح
  • خونریزی غیرمعمول، مانند خونریزی از بینی و دهان
  • کاهش ادرار یا خون در ادرار
  • تورم (ادم) پاها یا مچ پاها و کمتر در صورت، دست ها، پاها یا کل بدن
  • گیجی، تشنج یا سکته مغزی
  • فشار خون بالا
  •  

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر شما یا فرزندتان اسهال خونی یا اسهال چند روزه و موارد زیر را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید:

 

  • کاهش خروجی ادرار
  • تورم
  • کبودی های غیر قابل توضیح
  • خونریزی غیر معمول
  • خستگی مفرط

اگر شما یا فرزندتان به مدت 12 ساعت یا بیشتر ادرار نکردید، به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید.

 

علل

شایع ترین علت HUS - به ویژه در کودکان زیر 5 سال - عفونت با گونه های خاصی از باکتری E. coli است. E. coli به گروهی از باکتری ها اطلاق می شود که به طور معمول در روده انسان ها و حیوانات سالم یافت می شوند. صدها نوع E. coli طبیعی و بی ضرر هستند، اما برخی از سویه های E.coli باعث اسهال می شوند.

برخی از سویه های E.coli که باعث اسهال می شوند نیز سمی به نام شیگا توکسین تولید می کنند. این سویه ها E. coli تولید کننده سم شیگا یا STEC نامیده می شوند.  هنگامی که به سویه ای از STEC آلوده می شوید، سم شیگا می تواند وارد جریان خون شود و باعث آسیب به رگ های خونی شود که ممکن است منجر به HUS شود. اما اکثر افرادی که به E. coli، حتی گونه‌های خطرناک‌تر، آلوده هستند، به HUS مبتلا نمی‌شوند .

 

سایر علل HUS می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • سایر عفونت ها، مانند عفونت با باکتری پنوموکوک، ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) یا آنفولانزا
  • استفاده از برخی داروها، به ویژه برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان و برخی از داروهای مورد استفاده برای سرکوب سیستم ایمنی گیرندگان پیوند عضو.
  • به ندرت، HUS ممکن است به عنوان عارضه بارداری یا شرایط سلامتی مانند بیماری خود ایمنی یا سرطان رخ دهد.

یک نوع غیر معمول HUS - معروف به HUS غیر معمول - می تواند به طور ژنتیکی به کودکان منتقل شود. افرادی که ژن جهش یافته ای را که باعث این شکل از HUS می شود به ارث برده اند، لزوماً به این بیماری مبتلا نمی شوند. اما ژن جهش یافته ممکن است پس از قرار گرفتن در معرض یک محرک، مانند عفونت، استفاده از برخی داروها یا یک بیماری مزمن سلامت فعال شود.

 

عوامل خطر

اکثر موارد HUS ناشی از عفونت با سویه های خاصی از باکتری E. coli است. قرار گرفتن در معرض

 E. coli زمانی رخ می دهد که:

 

  • گوشت یا محصولات پروتئینی آلوده بخورید
  • در استخرها یا دریاچه های آلوده به مدفوع شنا کنید
  • با یک فرد مبتلا تماس نزدیک داشته باشید، مانند یک خانواده یا در یک مرکز مراقبت از کودک.

خطر ابتلا به HUS برای موارد زیر بالاتر است:

 

  • کودکان 5 سال یا کمتر
  • بزرگسالان 65 سال یا بیشتر
  • افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
  • افرادی که تغییرات ژنتیکی خاصی دارند که آنها را بیشتر مستعد ابتلا  به HUS می کند.
  •  

عوارض

HUS می تواند باعث عوارض تهدید کننده زندگی شود، از جمله:

 

  • نارسایی کلیه، که می تواند ناگهانی (حاد) یا در طول زمان ایجاد شود (مزمن)
  • فشار خون بالا
  • سکته مغزی یا تشنج
  • کما
  • مشکلات لخته شدن، که می تواند منجر به خونریزی شود
  • مشکلات قلبی
  • مشکلات دستگاه گوارش، مانند مشکلات روده، کیسه صفرا یا پانکراس
  •  

جلوگیری

گوشت یا محصولات آلوده به E. coli لزوماً ظاهر، احساس یا بوی بدی ندارند. برای محافظت در برابر عفونت E. coli و سایر بیماری های ناشی از غذا:

 

  • از شیر و آب میوه  غیر پاستوریزه خودداری کنید.
  • قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و تعویض پوشک، دست ها را به خوبی بشویید.
  • ظروف و سطوح غذا را اغلب تمیز کنید.
  • گوشت را تا دمای داخلی حداقل 160 درجه فارنهایت بپزید.
  • گوشت را در فریزر یا یخچال منجمد کنید.
  • غذاهای خام را جدا از غذاهای آماده نگهداری کنید. گوشت پخته شده را در بشقاب هایی که قبلاً به گوشت خام آلوده شده اند قرار ندهید.
  • گوشت را در یخچال در طبقه جدا نگهداری کنید تا خطر مایعاتی مانند چکیدن خون روی مواد غذایی کاهش یابد.
  • از مناطق شنای ناپاک خودداری کنید. اگر اسهال دارید شنا نکنید.
  •