پرولاکتینوما یک تومور غیرسرطانی غده هیپوفیز است. این تومور باعث می شود هیپوفیز بیش از حد هورمونی به نام پرولاکتین بسازد. اثر اصلی پرولاکتینوما کاهش سطح برخی از هورمون های جنسی است - استروژن در زنان و تستوسترون در مردان.

اگرچه پرولاکتینوما تهدید کننده زندگی نیست، اما می تواند باعث مشکلات بینایی، ناباروری و سایر مشکلات شود. پرولاکتینوما شایع ترین نوع تومور تولید کننده هورمون است که می تواند در غده هیپوفیز ایجاد شود.

پزشکان اغلب می توانند پرولاکتینوما را با داروها درمان کنند تا سطح پرولاکتین را به حالت عادی بازگردانند. جراحی برای برداشتن تومور هیپوفیز نیز ممکن است یک گزینه باشد.

علائم

پرولاکتینوما ممکن است علائم یا نشانه های قابل توجهی ایجاد نکند. با این حال، پرولاکتین بیش از حد در خون (هیپرپرولاکتینمی) یا فشار بر بافت های اطراف از یک تومور بزرگ می تواند باعث علائم یا مشکلات شود. از آنجایی که پرولاکتین را افزایش می دهد می تواند تولید مثل را مختل کند (هیپوگنادیسم)، برخی از علائم و نشانه های پرولاکتینوما مختص زنان یا مردان است.

در زنان، پرولاکتینوما می تواند باعث مشکلات زیر شود:

• قاعدگی نامنظم یا عدم قاعدگی

  ترشحات شیری از سینه ها در دوران بارداری یا شیردهی

  مقاربت دردناک به دلیل خشکی واژن

  آکنه و رشد بیش از حد موهای بدن و صورت

   

  در مردان، پرولاکتینوما می تواند باعث موارد زیر شود:

  اختلال در نعوظ

  کاهش موهای بدن و صورت

  بزرگ شدن سینه ها، به طور غیرمعمول

   

  در هر دو جنس، پرولاکتینوما می تواند باعث ایجاد موارد زیر شود:

  تراکم استخوان پایین

  کاهش تولید هورمون های دیگر توسط غده هیپوفیز در نتیجه فشار تومور

  از دست دادن علاقه به فعالیت جنسی

  سردرد

  اختلالات بینایی

  ناباروری

  
  

• زنان معمولاً زودتر از مردان متوجه علائم و نشانه‌ها می‌شوند، زمانی که تومورها از نظر اندازه کوچکتر هستند، احتمالاً به دلیل قاعدگی‌های نامنظم یا از دست رفته. مردان تمایل دارند که علائم و نشانه ها را دیرتر متوجه شوند، زمانی که تومورها بزرگتر هستند و احتمال ایجاد سردرد یا مشکلات بینایی بیشتر است.

   

  
  

• چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

  در صورت بروز علائم و نشانه های مرتبط با پرولاکتینوما، برای تعیین علت به پزشک مراجعه کنید.

علل

پرولاکتینوما یکی از انواع تومورهایی است که در غده هیپوفیز ایجاد می شود. علت این تومورها ناشناخته است.

غده هیپوفیز یک غده کوچک لوبیایی شکل است که در پایه مغز قرار دارد. با وجود اندازه کوچکش، غده هیپوفیز معمولاً بر هر قسمت از بدن تأثیر می گذارد. هورمون های آن به تنظیم عملکردهای مهم مانند رشد، متابولیسم، فشار خون و تولید مثل کمک می کنند.

سایر دلایل احتمالی تولید بیش از حد پرولاکتین عبارتند از داروها، انواع دیگر تومورهای هیپوفیز، غده تیروئید کم کار، تحریک مداوم قفسه سینه، بارداری و شیردهی.

عوامل خطر

پرولاکتینوما در زنان بیشتر از مردان رخ می دهد. این مشکل در کودکان نادر است.

عوارض

عوارض پرولاکتینوما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• از دست دادن استخوان (پوکی استخوان). پرولاکتین بیش از حد می تواند تولید  استروژن و تستوسترون را کاهش دهد و در نتیجه باعث کاهش تراکم و افزایش خطر پوکی استخوان شود.
• عوارض بارداری. در بارداری طبیعی، تولید استروژن می تواند افزایش یابد. اگر باردار هستید و پرولاکتینومای بزرگ دارید، این سطح بالای استروژن ممکن است باعث رشد تومور و علائم و نشانه های مرتبط با آن، مانند سردرد و تغییر در بینایی شود.
• از دست دادن بینایی. اگر پرولاکتینوما درمان نشود، ممکن است به اندازه ای بزرگ شود که عصب بینایی را کند نماید. این می تواند باعث از دست دادن دید محیطی شود.
• سطح پایین سایر سطوح هیپوفیز. با پرولاکتینومای بزرگتر، فشار بر غده هیپوفیز طبیعی می تواند منجر به کاهش سطوح دیگر هورمون های کنترل شده توسط هیپوفیز، از جمله هورمون های تیروئید و کورتیزول (هورمون پاسخ به استرس) شود.

اگر پرولاکتینوما دارید و می خواهید باردار شوید یا در حال حاضر باردار هستید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است درمان و نظارت ضروری باشد.