تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی تولید شده توسط کامپیوتر برای ایجاد تصاویر دقیق از اندام‌ها و بافت‌های بدن شما استفاده می‌کند.

اکثر دستگاه های ام آر آی آهنرباهای بزرگ و لوله ای شکل هستند. هنگامی که در داخل دستگاه ام آر آی دراز می کشید، میدان مغناطیسی به طور موقت مولکول های آب را در بدن شما مرتب می کند. امواج رادیویی باعث می‌شوند این اتم‌های تراز شده سیگنال‌های ضعیفی تولید کنند که برای ایجاد تصاویر MRI مقطعی - مانند برش‌هایی در یک نان استفاده می‌شود.

دستگاه MRI همچنین می تواند تصاویر سه بعدی تولید کند که از زوایای مختلف قابل مشاهده هستند.

چرا این کار انجام می‌شود

MRI روشی غیر تهاجمی برای معاینه اندام ها، بافت ها و سیستم اسکلتی است. تصاویری با وضوح بالا از داخل بدن تولید می کند که به تشخیص انواع مشکلات کمک می کند.

MRI مغز و نخاع

MRI متداول ترین آزمایش تصویربرداری مغز و نخاع است. اغلب برای کمک به تشخیص این موارد انجام می شود:

• آنوریسم عروق مغزی
• اختلالات چشم و گوش داخلی
• اسکلروز چندگانه
• اختلالات نخاعی
• سکته
• تومورها
• آسیب مغزی ناشی از ضربه

نوع خاصی از MRI، MRI عملکردی مغز (fMRI) است که تصاویری از جریان خون در مناطق خاصی از مغز تولید می کند. می توان از آن برای بررسی آناتومی مغز استفاده کرد و تعیین اینکه کدام بخش از مغز عملکردهای حیاتی را انجام می دهد.

این به شناسایی مناطق مهم کنترل زبان و حرکت در مغز افرادی کمک می کند که برای جراحی مغز در نظر گرفته شده اند. MRI عملکردی همچنین می تواند برای ارزیابی آسیب ناشی از ضربه به سر یا اختلالاتی مانند بیماری آلزایمر استفاده شود.

MRI قلب و عروق خونی

MRI که بر قلب یا عروق خونی متمرکز است می تواند ارزیابی کند:

• اندازه و عملکرد حفره های قلب
• ضخامت و حرکت دیواره های قلب
• میزان آسیب ناشی از حملات قلبی یا بیماری قلبی
• مشکلات ساختاری در آئورت، مانند آنوریسم
• التهاب یا انسداد در رگ های خونی

ام آر آی سایر اندام های داخلی

MRI می تواند تومورها یا سایر ناهنجاری های بسیاری از اندام های بدن از جمله موارد زیر را بررسی کند:

کبد و مجاری صفراوی

کلیه ها

طحال

پانکراس

رحم

تخمدان ها

پروستات

ام آر آی استخوان ها و مفاصل

ناهنجاری های مفصلی ناشی از آسیب های تروماتیک یا مکرر، مانند پارگی غضروف یا رباط ها

ناهنجاری های دیسک در ستون فقرات

عفونت های استخوانی

تومورهای استخوان و بافت نرم

ام آر آی سینه ها

MRI می تواند همراه با ماموگرافی برای تشخیص سرطان سینه استفاده شود، به ویژه در زنانی که بافت سینه متراکم دارند یا ممکن است در معرض خطر بالای این بیماری باشند.

آنوریسم آئورت شکمی

تشنج غائب

خطرات

از آنجایی که MRI از آهنرباهای قدرتمند استفاده می کند، وجود فلز در بدن شما در صورت جذب به آهنربا می تواند خطرناک باشد. حتی اگر جذب آهنربا نشود، اجسام فلزی می توانند تصویر MRI را مخدوش کنند. قبل از انجام MRI، احتمالاً پرسشنامه‌ای را تکمیل می‌کنید که درباره وجود دستگاه‌ یا اجسام فلزی یا الکترونیکی در بدن شما هم سوال می‌کند. 

شاید نتوانید MRI انجام دهید، مگر اینکه دستگاهی که دارید، برای ایمن MRI باشد. دستگاه ها و اجسام عبارتند از:

پروتزهای مفصلی فلزی

دریچه های مصنوعی قلب

دفیبریلاتور قلب قابل کاشت

پمپ های تزریق داروی کاشته شده

محرک های عصبی کاشته شده

یک ضربان ساز

گیره های فلزی

پین های فلزی، پیچ ها، صفحات، استنت ها یا منگنه های جراحی

کاشت حلزون 

گلوله، ترکش یا هر نوع قطعه فلزی دیگر

وسیله داخل رحمی

اگر خالکوبی یا آرایش دائمی دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا ممکن است بر MRI شما تأثیر بگذارد یا خیر. برخی از جوهرهای تیره‌تر حاوی فلز هستند.

قبل از برنامه ریزی ام آر آی، اگر فکر می کنید باردارید، به پزشک خود اطلاع دهید. اثرات میدان های مغناطیسی بر روی جنین کامل مشخص نیست. برای همین پزشک شما ممکن است یک معاینه جایگزین یا به تعویق انداختن MRI را توصیه کند. همچنین اگر در حال شیردهی هستید، به پزشک خود اطلاع دهید، به خصوص اگر در طول عمل، ماده حاجب دریافت کنید.

همچنین مهم است که مشکلات کلیوی یا کبدی را با پزشک و تکنسین خود در میان بگذارید، زیرا مشکلات مربوط به این اندام ها ممکن است استفاده از مواد حاجب تزریقی را در طول اسکن شما محدود کند.

شیوه انجام

قبل از معاینه MRI، مثل همیشه غذا بخورید و به مصرف داروهای معمول خود ادامه دهید، مگر اینکه دستور دیگری داده شود. معمولاً از شما خواسته می شود که لباس بیمارستان را بپوشید و چیزهایی را که ممکن است بر روی تصویربرداری مغناطیسی تأثیر بگذارند، خارج کنید. مانند:

جواهر 

سنجاق سر

عینک

ساعت

کلاه گیس

دندان مصنوعی

سمعک

سوتین های فنری

لوازم آرایشی حاوی ذرات فلزی

آنچه می توانید انتظار داشته باشید

در طول انجام تست

دستگاه MRI شبیه یک لوله باریک طولانی است که هر دو سر آن باز است. روی یک میز متحرک دراز می کشید که به دهانه لوله می رود. یک تکنسین شما را از اتاق دیگری تحت نظر دارد. می توانید با میکروفون با فرد صحبت کنید.

اگر ترس از فضاهای بسته (کلاستروفوبیا) دارید، ممکن است دارویی برای کمک به احساس خواب آلودگی و اضطراب کمتر به شما داده شود. اکثر مردم این کار را بدون مشکل پشت سر می گذارند.

دستگاه MRI یک میدان مغناطیسی قوی در اطراف شما ایجاد می کند و امواج رادیویی به سمت بدن شما هدایت می شود. این روش بدون درد است. شما میدان مغناطیسی یا امواج رادیویی را احساس نمی کنید و هیچ بخش متحرکی در اطراف شما وجود ندارد.

در طول اسکن MRI، قسمت داخلی آهنربا صدای ضربه زدن و سایر صداهای تکراری را تولید می کند. ممکن است برای جلوگیری از سر و صدا به شما گوش گیر داده شود یا موسیقی در حال پخش باشد.

در برخی موارد، ماده حاجب، معمولاً گادولینیوم، از طریق یک خط داخل وریدی (IV) به رگ دست یا بازوی شما تزریق می‌شود. ماده کنتراست جزئیات خاصی را افزایش می دهد. گادولینیوم به ندرت باعث واکنش های آلرژیک می شود.

MRI می تواند از 15 دقیقه تا بیش از یک ساعت طول بکشد. شما باید بدن خود را ثابت نگه دارید زیرا حرکت می تواند تصاویر به دست آمده را تار کند.

در طول یک MRI کاربردی، ممکن است از شما خواسته شود که چند کار کوچک را انجام دهید - مانند ضربه زدن به انگشت شست، مالیدن یک قطعه کاغذ سنباده یا پاسخ دادن به سؤالات ساده. این کمک می کند تا قسمت هایی از مغز را که این اعمال را کنترل می کنند مشخص کنید.

بعد از آزمون

اگر آرامبخش نخورده‌اید، می توانید بلافاصله پس از اسکن فعالیت های معمول خود را از سر بگیرید.

نتایج

یک پزشک مخصوصاً آموزش دیده برای تفسیر MRI (رادیولوژیست) تصاویر اسکن شما را تجزیه و تحلیل می کند و یافته ها را به پزشک گزارش می دهد. پزشک در مورد یافته های مهم و مراحل بعدی با شما صحبت خواهد کرد.