آزمایش ها و روش های مورد استفاده برای تشخیص کلانژیت اسکلروزان اولیه عبارتند از:

• آزمایش خون عملکرد کبد. آزمایش خون برای بررسی عملکرد کبد، از جمله سطوح آنزیم های کبدی، می تواند به پزشک سرنخ هایی در مورد تشخیص  بدهد.
• MRI مجاری صفراوی. کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی (koh-lan-jee-o-pan-cree-uh-TOG-ruh-fee) از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای تهیه تصاویر از کبد و مجاری صفراوی استفاده می کند و آزمایش انتخابی برای تشخیص کلانژیت اسکلروز اولیه است. 

• عکسبرداری با اشعه ایکس از مجاری صفراوی. یک نوع اشعه ایکس مجرای صفراوی به نام کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی (ERCP) ممکن است علاوه بر MRI یا به جای آن مورد نیاز باشد. با این حال، این آزمایش به دلیل خطر عوارض به ندرت برای تشخیص استفاده می‌شود.

  برای اینکه مجاری صفراوی در عکس اشعه ایکس قابل مشاهده باشد، پزشک از یک لوله قابل انعطاف که از گلو  عبور می کند برای تزریق رنگ به ناحیه روده کوچک که مجاری صفراوی خالی است، استفاده می کند.

   

  اگر علائم و نشانه‌ها علیرغم عدم وجود ناهنجاری در MRI همچنان ادامه داشته باشند، ERCP آزمایش انتخابی است. اگر به دلیل ایمپلنت فلزی در بدن خود قادر به انجام MRI نباشید، ERCP اغلب آزمایش اولیه است.

   

• بیوپسی کبد. بیوپسی کبد روشی برای برداشتن تکه‌ای از بافت کبد برای تست های آزمایشگاهی است. پزشک یک سوزن را از طریق پوست وارد کبد  می کند تا نمونه بافتی را استخراج کند.

  بیوپسی کبد می تواند به تعیین میزان آسیب به کبد کمک کند. این آزمایش تنها زمانی استفاده می‌شود که تشخیص کلانژیت اسکلروزان اولیه پس از آزمایش های کم تهاجمی هنوز نامشخص باشد.

رفتار

درمان‌های کلانژیت اسکلروزان اولیه بر مدیریت عوارض و نظارت بر آسیب کبد تمرکز دارد. بسیاری از داروها در افراد مبتلا به کلانژیت اسکلروزان اولیه مورد مطالعه قرار گرفته اند، اما تاکنون هیچ کدام از آنها برای کاهش یا معکوس کردن آسیب کبدی مرتبط با این بیماری یافت نشده است.

 

 

درمان خارش

• تسکین دهنده های اسید صفراوی. داروهایی که به اسیدهای صفراوی متصل می شوند - موادی که تصور می شود باعث خارش در بیماری کبد می شوند - خط اول درمان خارش در کلانژیت اسکلروزان اولیه هستند.
• آنتی بیوتیک ها. اگر در تحمل داروی اتصال دهنده به اسید صفراوی مشکل دارید یا اگر کمکی نمی‌کند، ممکن است پزشک ریفامپین (ریفادین، ریماکتان، و غیره) را تجویز کند که یک داروی ضد باکتری است. اینکه ریفامپین دقیقا چگونه خارش را کاهش می دهد ناشناخته است، اما ممکن است پاسخ مغز به مواد شیمیایی محرک خارش در گردش خون را مسدود کند.

• آنتی هیستامین ها. این نوع دارو ممکن است به کاهش خارش خفیف ناشی از کلانژیت اسکلروزان اولیه کمک کند. اینکه آیا این داروها برای این بیماری موثر هستند یا خیر، ناشناخته است.

  آنتی هیستامین ها ممکن است علائم بیماری کبدی خشکی چشم و دهان را بدتر کنند. از سوی دیگر، اگر خارش شما را بیدار نگه دارد، آنتی هیستامین ها می توانند به خواب کمک کنند.

• آنتاگونیست های اپیوئیدی. خارش ناشی از بیماری کبد نیز ممکن است به داروهای آنتاگونیست مواد افیونی مانند نالترکسون پاسخ دهد. مانند ریفامپین، به نظر می رسد این داروها با اثر بر روی مغز، احساس خارش را کاهش می دهند.
• اورسودوکسی کولیک اسید (UDCA). UDCA که با نام ursodiol نیز شناخته می شود، یک اسید صفراوی طبیعی است که ممکن است با افزایش قابلیت جذب صفرا، به تسکین علائم خارش ناشی از بیماری کبدی کمک کند.
•  

درمان عفونت ها

عفونت های صفراوی که در مجاری باریک یا مسدود شده پشتیبان می شود باعث عفونت های باکتریایی مکرر می شود. برای پیشگیری و درمان این عفونت‌ها، افراد مبتلا به کلانژیت اسکلروزان اولیه ممکن است دوره‌های مکرر آنتی‌بیوتیک مصرف کنند یا برای مدت طولانی به مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها ادامه دهند.

 

 

قبل از هر روشی که می تواند باعث عفونت شود، مانند روش آندوسکوپی یا جراحی شکم، باید آنتی بیوتیک مصرف کنید.

 

 

حمایت از تغذیه

 

کلانژیت اسکلروزان اولیه جذب برخی ویتامین ها را برای بدن دشوار می کند. حتی اگر رژیم غذایی سالمی داشته باشید، ممکن است متوجه شوید که نمی توانید تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت کنید.

 

پزشک  ممکن است مکمل های ویتامینی را توصیه کند که به صورت قرص مصرف کنید یا به صورت تزریقی از طریق رگ بازو دریافت کنید. اگر این بیماری استخوان ها را ضعیف کند، ممکن است از مکمل های کلسیم و ویتامین D نیز استفاده کنید.

 

 

درمان انسداد مجرای صفراوی

 

انسدادی که در مجاری صفراوی  رخ می دهد ممکن است به دلیل پیشرفت بیماری باشد اما می تواند نشانه سرطان مجرای صفراوی باشد. کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی (ERCP) می تواند به تعیین علت کمک کند و انسداد مجرای صفراوی را می توان با موارد زیر درمان کرد:

 

اتساع بالون. این روش می تواند انسداد مجاری صفراوی بزرگتر خارج از کبد را باز کند. در اتساع بالون، پزشک یک لوله باریک با یک بالون بادی در نوک آن (کاتتر بالون) را از طریق آندوسکوپ و به داخل مجرای صفراوی مسدود شده می‌کشد. هنگامی که کاتتر بالون در جای خود قرار گرفت، بالون باد می شود.

 

استنت گذاری. در این روش، پزشک با استفاده از یک آندوسکوپ و ابزارهای متصل، یک لوله پلاستیکی کوچک به نام استنت را در یک مجرای صفراوی مسدود شده قرار می دهد تا مجرا را باز نگه دارد.

 

 

پیوند کبد

 

پیوند کبد تنها درمان شناخته شده برای درمان کلانژیت اسکلروزان اولیه است. در طول پیوند کبد، جراحان کبد بیمار  را برداشته و کبد سالم اهداکننده را جایگزین آن می کنند.

 

پیوند کبد برای افراد مبتلا به نارسایی کبد یا سایر عوارض شدید کلانژیت اسکلروزان اولیه اختصاص دارد. اگرچه غیر معمول است، اما ممکن است کلانژیت اسکلروزان اولیه پس از پیوند کبد عود کند.

 

شیوه زندگی و درمان های خانگی

اگر کلانژیت اسکلروزان اولیه برای شما تشخیص داده شده است، اقداماتی را برای مراقبت از کبد خود انجام دهید، مانند:

 

• الکل ننوشید
• علیه هپاتیت A و B واکسینه شوید.
• در خانه و محل کار خود را از مواد شیمیایی محافظت کنید.
• وزن سالم را حفظ کنید.
•  
• دستورالعمل های مربوط به همه داروها را دنبال کنید، چه با نسخه و چه بدون نسخه. مطمئن شوید که داروساز  و هر پزشکی که برای شما تجویز می کند از بیماری کبدی تان مطلع است.
• در مورد هر گونه گیاه یا مکملی که مصرف می کنید با پزشک خود صحبت کنید زیرا برخی از آنها می‌توانند برای کبد مضر باشند.
•  

طب جایگزین

هیچ درمان دارویی جایگزینی برای درمان کلانژیت اسکلروزان اولیه یافت نشده است. اما برخی از درمان‌های مکمل و جایگزین ممکن است در مقابله با علائم و نشانه‌های بیماری کمک کنند. در مورد گزینه های خود با پزشک  صحبت کنید.

خستگی در افراد مبتلا به کلانژیت اسکلروزان اولیه شایع است. در حالی که پزشکان می توانند برخی از عواملی را که ممکن است به خستگی کمک کنند درمان کنند، علائم و نشانه ها ممکن است باقی بماند. ممکن است با درمان‌های مکمل و جایگزین که برای خستگی مفید هستند، تسکین پیدا کنید، مانند:

 

• ورزش منظم بیش از دو ساعت قبل از رفتن به رختخواب انجام می شود که می تواند به خواب بهتر کمک کند
• یک رژیم غذایی متعادل که شامل میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین است
• تکنیک های مدیریت استرس، مانند مدیتیشن و تمرینات آرامش بخش
•  

آماده شدن برای قرار ملاقات 

اگر علائمی دارید که شما را نگران می کند، با مراجعه به پزشک مراقبت های اولیه شروع کنید. اگر پزشک  مشکوک به کلانژیت اسکلروزان اولیه باشد، ممکن است به متخصص گوارش یا کبد ارجاع داده شوید.

از آنجایی که قرار ملاقات ها می تواند کوتاه باشد و از آنجا که اغلب زمینه های زیادی برای پوشش دادن وجود دارد، ایده خوبی است که به خوبی آماده باشید. در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که کمک می کند آماده شوید و از پزشک خود چه انتظاری داشته باشید.

 

 

آنچه می توانید انجام دهید

• از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات آگاه باشید. هنگامی که قرار ملاقات خود را تعیین می کنید، حتماً از قبل بپرسید که آیا کاری وجود دارد که باید انجام دهید، مثلاً رژیم غذایی خود را محدود کنید.
• هر علائمی را که تجربه می کنید، از جمله علائمی که ممکن است به دلیل تعیین وقت ملاقات نامرتبط به نظر برسد، یادداشت کنید.
• اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله استرس های عمده یا تغییرات اخیر زندگی را یادداشت کنید.
• فهرستی از تمام داروها و همچنین هر نوع ویتامین یا مکملی که مصرف می کنید تهیه کنید.
• به همراه داشتن یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود فکر کنید. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده در یک قرار ملاقات دشوار است. کسی که شما را همراهی می کند ممکن است چیزی را که از دست داده اید یا فراموش کرده اید به خاطر بیاورد.
• سوالاتی را بنویسید تا از پزشک خود بپرسید.
•  

زمان با پزشک محدود است.  فهرستی از سوالاتی را که می خواهید در قرار ملاقات خود بپرسید تهیه کنید. در اینجا چند سوال احتمالی در مورد کلانژیت اسکلروزان اولیه وجود دارد:

 

• آیا می توانید نتایج آزمایش من را برای من توضیح دهید؟
• آیا به آزمایشات بیشتری نیاز خواهم داشت؟
• کلانژیت اسکلروزان اولیه من چقدر پیشرفت کرده است؟
• شدت آسیب به کبد من چقدر است؟
• آیا می توانید تخمین بزنید که چه زمانی ممکن است به پیوند کبد نیاز داشته باشم؟
• چه درمان هایی می تواند علائم و نشانه های من را تسکین دهد؟
• عوارض جانبی بالقوه هر درمان چیست؟
• آیا باید برای بیماری التهابی روده آزمایش شوم؟
• چه علائم و نشانه هایی نشان می دهد که وضعیت من در حال بدتر شدن است و باید یک قرار ملاقات دیگر بگذارم؟
• آیا محدودیتی وجود دارد که باید رعایت کنم؟
• آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
• آیا بروشور یا موارد چاپی دیگری وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟

علاوه بر سوالاتی که برای پرسیدن از پزشک خود آماده کرده اید، از پرسیدن سوالاتی که در حین ویزیت برایتان پیش می آید تردید نکنید.

 

 

از پزشک خود چه انتظاری دارید

پزشک احتمالاً تعدادی سوال می پرسد.برای پاسخ دادن به آن ها آماده باشید. ممکن است بپرسد:

 

• چه زمانی شروع به تجربه علائم کردید؟
• آیا علائم مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
• علائم  چقدر شدید است؟
• به نظر می رسد چه چیزی علائم  را بهبود می بخشد؟
• به نظر می رسد چه چیزی علائم  را بدتر می کند؟
• آیا حملات مکرر اسهال دارید؟
• آیا متوجه وجود خون در مدفوع خود شده اید؟
•  

مطالب مرتبط