اسکن  کبد و مجاری صفراوی (HIDA) یک روش تصویربرداری است که برای تشخیص مشکلات کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی استفاده می شود.

 

برای اسکن HIDA، همچنین به عنوان کوله سینتی گرافی نیز شناخته می شود، یک ردیاب رادیواکتیو به ورید بازو تزریق می شود. ردیاب از طریق جریان خون به کبد می رود، جایی که سلول های تولید کننده صفرا آن را می گیرند. سپس ردیاب با صفرا به داخل کیسه صفرا و از طریق مجاری صفراوی به روده کوچک حرکت می کند.

 

یک اسکنر پزشکی هسته ای (دوربین گاما) جریان ردیاب را از کبد به کیسه صفرا و روده کوچک ردیابی می‌کند و تصاویر کامپیوتری ایجاد می کند.

 

 

چرا این کار انجام می شود

اسکن HIDA اغلب برای ارزیابی کیسه صفرا انجام می شود. همچنین برای بررسی عملکرد دفع صفرا در کبد و ردیابی جریان صفرا از کبد به روده کوچک استفاده می شود. اسکن HIDA اغلب با اشعه ایکس و سونوگرافی استفاده می شود.

اسکن HIDA ممکن است به تشخیص چندین بیماری و شرایط کمک کند، مانند:

• التهاب کیسه صفرا (کوله سیستیت)
• انسداد مجرای صفراوی
• ناهنجاری های مادرزادی در مجاری صفراوی مانند آترزی صفراوی
• عوارض بعد از عمل، مانند نشت صفرا و فیستول
• ارزیابی پیوند کبد

پزشک ممکن است از اسکن HIDA به عنوان بخشی از آزمایش برای اندازه‌گیری سرعت آزاد شدن صفرا از کیسه صفرا (کسری جهشی کیسه صفرا) استفاده کند.

 

خطرات 

اسکن HIDA چند خطر را به همراه دارد. آنها عبارتند از:

 

• واکنش آلرژیک به داروهای حاوی ردیاب های رادیواکتیو مورد استفاده برای اسکن
• کبودی در محل تزریق
• قرار گرفتن در معرض تابش، که کم است

اگر احتمال بارداری وجود دارد یا در حال شیردهی هستید به پزشک خود اطلاع دهید. در بیشتر موارد، آزمایش های پزشکی هسته ای، مانند اسکن HIDA ، در زنان باردار به دلیل آسیب احتمالی برای نوزاد انجام نمی شود.

 

 

روش انجام

غذا و داروها

پزشک احتمالاً موارد زیر را به شما یادآور شود:

 

• چهار ساعت قبل از اسکن HIDAخود ناشتا باشید. ممکن است به شما اجازه داده شود که مایعات شفاف بنوشید.
• اطلاعات درباره داروها و مکمل هایی که مصرف می کنید.
•  

پوشاک و وسایل شخصی

ممکن است از شما خواسته شود که:

 

• لباس بیمارستان را بپوشید
• جواهرات و سایر لوازم فلزی را در خانه بگذارید یا آنها را قبل از عمل بردارید.
•  

آنچه می توانید انتظار داشته باشید

قبل از آزمایش

تیم مراقبت های بهداشتی بیمار را روی یک تخت قرار می دهد، معمولاً روی پشت، و ردیاب رادیواکتیو را به رگ بازو تزریق می کند. هنگام تزریق ردیاب رادیواکتیو ممکن است فشار یا احساس سرما داشته باشید.

 

 

در طول آزمایش

در طول آزمایش، ممکن است داروی سینکالید (Kinevac) به صورت داخل وریدی تزریق شود که باعث انقباض و خالی شدن کیسه صفرا می شود. مورفین، داروی دیگری که گاهی در طی اسکن HIDA داده می‌شود، تجسم کیسه صفرا را آسان تر می کند.

یک دوربین گاما روی شکم قرار می گیرد تا از ردیاب هنگام حرکت در بدن عکس بگیرد. این فرآیند حدود یک ساعت طول می کشد و در طی آن باید بی حرکت بمانید.

اگر احساس ناراحتی کردید به تیم مراقبت خود بگویید. ممکن است بتوانید با کشیدن نفس های عمیق ناراحتی را کاهش دهید.

در رایانه، رادیولوژیست پیشرفت ردیاب رادیواکتیو را در بدن تماشا خواهد کرد. در برخی موارد، اگر تصاویر اصلی رضایت بخش نباشند، ممکن است در عرض 24 ساعت به تصویربرداری اضافی نیاز داشته باشید.

 

 

بعد از آزمایش

در بیشتر موارد، می توانید روز خود را پس از اسکن ادامه دهید. مقدار کمی از ردیاب رادیواکتیو واکنش‌پذیری خود را از دست می‌دهد یا طی یکی دو روز بعد از مدفوع عبور می‌کند. مقدار زیادی آب بنوشید تا به دفع آن از بدن کمک کند.

 

 

نتایج

برای تشخیص، پزشک علائم و نشانه ها و سایر نتایج آزمایشات را با نتایج اسکن HIDA در نظر می گیرد.

 

 

نتایج اسکن HIDA عبارتند از:

 

طبیعی. ردیاب رادیواکتیو آزادانه همراه با صفرا از کبد به داخل کیسه صفرا و روده کوچک حرکت می کند.

 

حرکت آهسته ردیاب رادیواکتیو. حرکت آهسته ردیاب ممکن است نشان دهنده انسداد یا مشکل در عملکرد کبد باشد.

 

هیچ ردیاب رادیواکتیو در کیسه صفرا دیده نمی شود. ناتوانی در دیدن ردیاب رادیواکتیو در کیسه صفرا ممکن است نشان دهنده التهاب حاد (کوله سیستیت حاد) باشد.

 

کسر تخلیه کیسه صفرا به طور غیر طبیعی پایین است. مقدار ردیاب که از کیسه صفرا خارج می شود پس از تجویز دارویی برای خالی کردن کیسه صفرا کم است، که ممکن است نشان دهنده التهاب مزمن (کوله سیستیت مزمن) باشد.

 

ردیاب رادیواکتیو در مناطق دیگر شناسایی شده است. ردیاب رادیواکتیو که در خارج از سیستم صفراوی یافت می شود ممکن است نشان دهنده نشت باشد.

 

 

پزشک نتایج را با بیمار در میان خواهد گذاشت.

 

 

 

مطالب مرتبط