لنف ادم به تورمی اشاره دارد که به طور کلی در یکی از بازوها یا پاها ایجاد می شود. گاهی اوقات هر دو دست یا هر دو پا متورم می شوند.

 

لنف ادم معمولاً در اثر برداشتن یا آسیب به غدد لنفاوی به عنوان بخشی از درمان سرطان ایجاد می شود. این ناشی از انسداد در سیستم لنفاوی است که بخشی از سیستم ایمنی است. انسداد مانع از تخلیه مایع لنفاوی می شود و تجمع مایع منجر به تورم می شود.

 

 

در حالی که در حال حاضر هیچ درمانی برای لنف ادم وجود ندارد، می توان آن را با تشخیص زودهنگام و مراقبت جدی از اندام آسیب دیده مدیریت کرد.

 

علائم

علائم و نشانه های لنف ادم، که در بازو یا پای آسیب دیده رخ می‌دهد، عبارتند از:

• تورم بخشی یا تمام بازو یا پا، از جمله انگشتان دست یا پا
• احساس سنگینی یا سفتی 
• محدود شدن محدوده حرکتی 
• درد یا ناراحتی
• عفونت های مکرر
• سفت شدن و ضخیم شدن پوست (فیبروز)

تورم ناشی از لنف ادم از تغییرات خفیف و به سختی قابل توجه در اندازه بازو یا پا، تا تغییرات شدیدی که استفاده از اندام را سخت می کند متغیر است. لنف ادم ناشی از درمان سرطان ممکن است تا ماه ها یا سال ها پس از درمان رخ ندهد.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر متوجه تورم مداوم در بازو یا پای خود شدید، از پزشک خود وقت ملاقات بگیرید. 

 

اگر قبلاً تشخیص لنف ادم یک اندام را دارید، در صورت افزایش ناگهانی چشمگیر در اندازه اندام درگیر، به پزشک خود مراجعه کنید، زیرا ممکن است نشان دهنده وقوع یک فرآیند جدید باشد.

 

علل

سیستم لنفاوی برای حفظ سلامت بدن بسیار مهم است. مایع لنفاوی غنی از پروتئین را در سراسر بدن به گردش در می آورد و باکتری ها، ویروس ها و مواد زائد را جمع آوری می کند. سیستم لنفاوی این مایع و مواد مضر را از طریق عروق لنفاوی حمل می کند که منجر به غدد لنفاوی می شود. سپس ضایعات توسط لنفوسیت ها - سلول های مبارزه کننده با عفونت که در غدد لنفاوی زندگی می کنند - فیلتر می شوند و در نهایت از بدن خارج می شوند.

لنف ادم زمانی رخ می دهد که عروق لنفاوی قادر به تخلیه کافی مایع لنفاوی، معمولاً از بازو یا پا نیستند. لنف ادم می تواند اولیه یا ثانویه باشد. این بدان معنی است که می تواند به خودی خود رخ دهد (ادم لنفاوی اولیه)، یا می تواند ناشی از بیماری یا وضعیت دیگری باشد (ادم لنفاوی ثانویه). لنف ادم ثانویه بسیار شایع تر از لنف ادم اولیه است.

 

علل لنف ادم ثانویه

هر شرایط یا روشی که به غدد لنفاوی یا رگ‌های لنفاوی آسیب برساند، می‌تواند باعث ادم لنفاوی شود. علل عبارتند از:

عمل جراحی. برداشتن یا آسیب به غدد لنفاوی و عروق لنفاوی ممکن است منجر به لنف ادم شود. به عنوان مثال، غدد لنفاوی ممکن است برای بررسی گسترش سرطان سینه برداشته شوند و  ممکن است در جراحی که عروق خونی اندام را درگیر می کند، آسیب ببینند.

پرتودرمانی برای سرطان. تابش می تواند باعث زخم و التهاب غدد لنفاوی یا عروق لنفاوی شود.

سرطان. اگر سلول های سرطانی عروق لنفاوی را مسدود کنند، ممکن است لنف ادم ایجاد شود. به عنوان مثال، توموری که در نزدیکی یک غده لنفاوی یا رگ لنفاوی رشد می کند، می تواند به اندازه کافی بزرگ شود تا جریان مایع لنفاوی را مسدود کند.

عفونت. عفونت غدد لنفاوی یا انگل ها می تواند جریان مایع لنفاوی را محدود کند. لنف ادم مرتبط با عفونت بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری دیده می شود و احتمال بروز آن در کشورهای در حال توسعه بیشتر است.

 

 

علل لنف ادم اولیه

لنف ادم اولیه یک بیماری نادر و ارثی است که به دلیل مشکلاتی در رشد عروق لنفاوی بدن ایجاد می شود.

علل خاص لنف ادم اولیه عبارتند از:

 

• بیماری میلروی (لنف ادم مادرزادی). این اختلال از دوران نوزادی شروع می شود و باعث می شود غدد لنفاوی به طور غیر طبیعی تشکیل شوند.

   

  بیماری میگ (لنف ادم پراکوکس). این اختلال اغلب باعث ایجاد لنف ادم در حوالی بلوغ یا در دوران بارداری می شود، اگرچه ممکن است بعداً تا سن 35 سالگی رخ دهد.

   

  لنف ادم دیر شروع . این به ندرت اتفاق می افتد و معمولاً بعد از 35 سالگی شروع می شود.

   

عوامل خطر

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به لنف ادم را پس از سرطان، درمان سرطان یا سایر علل ثانویه افزایش دهند عبارتند از:

سن بالاتر

اضافه وزن یا چاقی

آرتریت روماتوئید یا پسوریاتیک

 

 

عوارض

 

 

لنف ادم در بازو یا پا می تواند منجر به عوارض جدی شود، مانند:

 

عفونت ها. عفونت های احتمالی که می توانند از لنف ادم ایجاد شوند عبارتند از عفونت باکتریایی جدی پوست (سلولیت) و عفونت عروق لنفاوی (لنفانژیت). کوچکترین آسیب به بازو یا پا می تواند نقطه ورود عفونت باشد.

 

لنفانژیوسارکوم. این شکل نادر از سرطان بافت نرم می تواند ناشی از شدیدترین موارد لنف ادم درمان نشده باشد. علائم احتمالی لنفانژیوسارکوم شامل علائم آبی-قرمز یا بنفش روی پوست است.

 

 

جلوگیری

 

اگر جراحی سرطان انجام داده‌اید یا می‌خواهید انجام دهید، از پزشک خود بپرسید که آیا عمل، غدد لنفاوی یا عروق لنفاوی را درگیر می‌کند یا خیر. 

 

برای کاهش خطر ابتلا به لنف ادم، سعی کنید:

 

از دست یا پای خود محافظت کنید. از آسیب به اندام آسیب دیده خود اجتناب کنید. بریدگی، خراشیدگی و سوختگی می تواند باعث عفونت شود. از خود در برابر اشیاء تیز محافظت کنید. مثلاً با تیغ برقی اصلاح کنید، هنگام باغبانی یا آشپزی دستکش بپوشید و هنگام خیاطی از انگشتانه استفاده کنید. در صورت امکان، از اقدامات پزشکی مانند خونگیری و واکسیناسیون در اندام آسیب دیده خودداری کنید.

 

در حین ریکاوری به بازو یا پای خود استراحت دهید. پس از درمان سرطان، ورزش و کشش تشویق می‌شود. اما تا زمانی که پس از جراحی یا پرتو درمانی بهبود نیافته اید از فعالیت های شدید خودداری کنید.

 

از اعمال گرما و سرما روی دست یا پا خودداری کنید. یخ یا گرما را مانند پد گرم کننده روی اندام آسیب دیده خود قرار ندهید. همچنین اندام آسیب دیده خود را از سرمای شدید محافظت کنید.

 

دست یا پای خود را بالا بیاورید. در صورت امکان، اندام آسیب دیده خود را بالاتر از سطح قلب خود قرار دهید.

 

از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید. از هر چیزی که می‌تواند دست یا پا را منقبض کند، مانند لباس‌های تنگ و در مورد بازو، کاف‌های فشار خون خودداری کنید. بخواهید فشار خون در بازوی دیگرتان اندازه گیری شود.

 

دست یا پای خود را تمیز نگه دارید. مراقبت از پوست و ناخن را در اولویت قرار دهید. پوست دست یا پای خود را هر روز بررسی کنید و مراقب تغییرات یا بریدگی های پوست خود باشید که می تواند منجر به عفونت شود. همچنین پابرهنه راه نروید.