دیابت بی مزه (die-uh-BEE-teze in-SIP-uh-dus) یک اختلال غیر معمول است که باعث عدم تعادل مایعات در بدن می شود. این عدم تعادل فرد را به تولید مقادیر زیادی ادرار سوق می دهد و او را بسیار تشنه می کند.

 

در حالی که اصطلاحات "دیابت بی مزه" و "دیابت شیرین" شبیه به هم هستند، اما به هم مرتبط نیستند. دیابت شیرین - که شامل سطوح بالای قند خون است و می تواند به عنوان نوع 1 یا نوع 2 رخ دهد - شایع است و اغلب به سادگی به عنوان دیابت شناخته می شود.

 

هیچ درمانی برای دیابت بی مزه وجود ندارد. اما درمان ها می توانند تشنگی را تسکین دهند و برون ده ادرار را کاهش دهند و از کم آبی بدن جلوگیری کنند.

علائم

علائم و نشانه های دیابت بی مزه عبارتند از:

 

• تشنگی شدید 
• تولید مقادیر زیادی ادرار کم رنگ
• نیاز مکرر به بیدار شدن برای ادرار کردن در طول شب
• ترجیح دادن نوشیدنی های سرد

اگر وضعیت جدی است و مایعات زیادی می نوشید، می توانید روزانه حدود 20 لیتر ادرار تولید کنید. یک بزرگسال سالم معمولاً به طور متوسط حدود 1 تا 2 لیتر در روز ادرار می کند.

 

یک نوزاد یا کودک خردسال مبتلا به دیابت بی مزه ممکن است علائم و نشانه های زیر را داشته باشد:

 

• پوشک سنگین و مرطوب
• شب ادراری
• مشکل خواب
• تب
• استفراغ
• یبوست
• تاخیر رشد 
• کاهش وزن
•  

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت مشاهده ادرار زیاد و تشنگی شدید فوراً به پزشک مراجعه کنید.

 

 

علل

دیابت بی مزه زمانی رخ می دهد که بدن نتواند به درستی سطح مایعات بدن را متعادل کند.

کلیه ها قسمت مایع خون را برای حذف مواد زائد فیلتر می کنند. اکثر مایعات به جریان خون باز می گردند در حالی که مواد زائد و مقدار کمتری از مایع ادرار را تشکیل می دهند. ادرار پس از ذخیره موقت در مثانه از بدن دفع می شود.

هورمونی به نام هورمون ضد ادرار (ADH) یا وازوپرسین، برای بازگشت مایع فیلتر شده توسط کلیه ها به جریان خون مورد نیاز است. ADH در بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس ساخته می شود و در غده هیپوفیز، غده کوچکی که در پایه مغز وجود دارد، ذخیره می شود. شرایطی که باعث کمبود ADH یا مسدود کردن اثر ADH می شود منجر به تولید ادرار اضافی می شود.

اگر دیابت بی مزه دارید، بدن نمی تواند سطح مایعات را به درستی متعادل کند. 

 

 

علت بستگی به نوع دیابت بی مزه دارد. انواع عبارتند از:

 

• دیابت بی مزه مرکزی. آسیب به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس در اثر جراحی، تومور، آسیب سر یا بیماری می تواند با تأثیر بر تولید، ذخیره و آزادسازی معمول ADH باعث دیابت بی مزه مرکزی شود . یک بیماری ژنتیکی ارثی نیز می تواند باعث این وضعیت شود.

• دیابت بی مزه نفروژنیک. دیابت بی مزه نفروژنیک زمانی رخ می دهد که نقصی در ساختار کلیه ها وجود داشته باشد که باعث می شود کلیه ها نتوانند به درستی به ADH پاسخ دهند .

  این نقص ممکن است به دلیل یک اختلال ارثی (ژنتیکی) یا یک اختلال مزمن کلیوی باشد. برخی از داروها، مانند لیتیوم یا داروهای ضد ویروسی مانند فوسکارنت (فوسکاویر) نیز می توانند باعث دیابت بی مزه نفروژنیک شوند.

• دیابت بی مزه بارداری. دیابت بی مزه بارداری نادر است. این تنها در دوران بارداری زمانی رخ می دهد که آنزیم ساخته شده توسط جفت، ADH را در مادر از بین می برد.

• پلی دیپسی اولیه. این بیماری که به عنوان دیابت بی مزه دیپسوژنیک نیز شناخته می شود، می تواند باعث تولید مقادیر زیادی ادرار رقیق شده از نوشیدن مقادیر زیاد مایعات شود.

  پلی دیپسی اولیه می تواند در اثر آسیب به مکانیسم تنظیم تشنگی در هیپوتالاموس ایجاد شود. این بیماری همچنین با بیماری های روانی مانند اسکیزوفرنی مرتبط است.

• گاهی اوقات، هیچ دلیل واضحی برای دیابت بی مزه وجود ندارد. با این حال، در برخی افراد، این اختلال ممکن است نتیجه یک واکنش خود ایمنی باشد که باعث می شود سیستم ایمنی به سلول های سازنده وازوپرسین آسیب برساند.

•  

عوامل خطر

دیابت بی مزه نفروژنیک که در زمان تولد یا مدت کوتاهی پس از آن وجود دارد، معمولاً یک علت ارثی (ژنتیکی) دارد که به طور دائمی توانایی کلیه ها را برای تمرکز ادرار تغییر می دهد. دیابت بی مزه نفروژنیک معمولاً مردان را مبتلا می کند، اگرچه زنان می توانند این ژن را به فرزندان خود منتقل کنند.

 

عوارض

کم آبی بدن

دیابت بی مزه ممکن است به کم آبی بدن تبدیل شود. کم آبی بدن می تواند باعث موارد زیر شود:

 

• دهان خشک
• تغییر در خاصیت ارتجاعی پوست
• تشنگی
• خستگی
•  

عدم کنترل الکترولیت

• دیابت بی مزه می تواند باعث عدم تعادل در مواد معدنی در خون شود، مانند سدیم و پتاسیم (الکترولیت‌ها) که مواد را در بدن حفظ کنند.
•  

 

علائم عدم کنترل الکترولیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ضعف
• حالت تهوع
• استفراغ
• از دست دادن اشتها
• گرفتگی عضلات
• گیجی
•