هپاتیت سمی التهاب کبد در واکنش به مواد خاصی است که در معرض آن قرار دارید. هپاتیت سمی می تواند ناشی از الکل، مواد شیمیایی، داروها یا مکمل های غذایی باشد.

 

در برخی موارد، هپاتیت سمی ظرف چند ساعت یا چند روز پس از قرار گرفتن در معرض یک سم ایجاد می شود. در موارد دیگر، ممکن است ماه ها استفاده منظم طول بکشد تا علائم و نشانه ها ظاهر شوند.

 

علائم هپاتیت سمی اغلب با توقف مواجهه با سم از بین می روند. اما می تواند به طور دائم به کبد آسیب برساند و منجر به زخم غیرقابل برگشت بافت کبد (سیروز) و در برخی موارد منجر به نارسایی کبدی شود که می تواند تهدید کننده زندگی باشد.

علائم

اشکال خفیف هپاتیت سمی ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند و فقط با آزمایش خون قابل تشخیص است. هنگامی که علائم و نشانه های هپاتیت سمی رخ می دهد، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

 

• زردی پوست و سفیدی چشم (یرقان)
• خارش
• درد در سمت راست بالای شکم
• خستگی
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• کهیر
• تب
• کاهش وزن
• ادرار تیره
•  

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر علائم یا نشانه هایی دارید که شما را نگران می کند، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.

 

مصرف بیش از حد برخی داروها، مانند استامینوفن (تیلنول و ...)، می تواند منجر به نارسایی کبد شود. اگر فکر می کنید یک بزرگسال یا یک کودک بیش از حد از استامینوفن مصرف کرده است، فوراً مراقبت های پزشکی را دریافت کنید.

 

 

علائم و نشانه های مصرف بیش از حد استامینوفن عبارتند از:

 

• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• درد بالای شکم
• کما

اگر مشکوک به مصرف بیش از حد استامینوفن هستید، فوراً با خدمات اورژانس تماس بگیرید. منتظر بروز علائم نباشید. مصرف بیش از حد استامینوفن می تواند کشنده باشد، اما اگر زودتر پس از مصرف اقدام شود، می توان آن را با موفقیت درمان کرد.

 

 

علل

هپاتیت سمی زمانی رخ می دهد که کبد به دلیل قرار گرفتن در معرض یک ماده سمی دچار التهاب می شود. همچنین ممکن است در صورت مصرف بیش از حد از یک نسخه یا داروهای بدون نسخه ایجاد شود.

کبد به طور معمول اکثر داروها و مواد شیمیایی را از جریان خون حذف و تجزیه می کند. تجزیه سموم باعث ایجاد عوارض جانبی می شود که می تواند به کبد آسیب برساند. اگرچه کبد ظرفیت زیادی برای بازسازی دارد، اما قرار گرفتن مداوم در معرض مواد سمی می تواند آسیب جدی و گاه غیرقابل برگشتی ایجاد کند.

 

 

هپاتیت سمی می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

 

• الکل. نوشیدن الکل در طی سالیان متمادی می تواند منجر به هپاتیت الکلی شود - التهاب در کبد ناشی از الکل، که می تواند منجر به نارسایی کبد شود.
• مسکن های بدون نسخه. مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن، آسپرین، ایبوپروفن (Advil، Motrin IB) و ناپروکسن (Aleve) می‌توانند به کبد آسیب بزنند، به خصوص اگر مکرراً مصرف شوند.
• داروهای تجویزی. برخی از داروهای مرتبط با آسیب جدی کبد عبارتند از داروهای استاتین مورد استفاده برای درمان کلسترول بالا، داروی ترکیبی آموکسی سیلین-کلاوولانات (Augmentin)، فنی توئین (Dilantin، Phenytek)، آزاتیوپرین (Azasan، Imuran)، نیاسین (Niaspan)، کتوکونازول، داروهای ضد ویروسی خاص و استروئیدهای آنابولیک بسیاری که وجود دارد.
• گیاهان و مکمل ها. برخی از گیاهانی که برای کبد خطرناک هستند عبارتند از: آلوئه ورا، کوهوش سیاه، کاسکارا، کامفری، کاوا و افدرا. اگر کودکان مکمل های ویتامین را با آب نبات اشتباه بگیرند و دوزهای زیاد مصرف کنند، ممکن است دچار آسیب کبدی شوند.
• مواد شیمیایی صنعتی. مواد شیمیایی که ممکن است در حین کار در معرض آنها قرار بگیرید می توانند باعث آسیب کبدی شوند. مواد شیمیایی رایجی که می توانند باعث آسیب کبدی شوند عبارتند از حلال خشک شوینده کربن تتراکلرید، ماده ای به نام وینیل کلرید (که در ساخت پلاستیک استفاده می شود)، علف کش پاراکوات و گروهی از مواد شیمیایی صنعتی به نام بی فنیل های پلی کلر.
•  

عوامل خطر

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به هپاتیت سمی را افزایش دهند عبارتند از:

 

• مصرف مسکن های بدون نسخه یا داروهای تجویزی خاص. مصرف دارو یا مسکن های بدون نسخه که خطر آسیب کبدی را به همراه دارد، خطر ابتلا به هپاتیت سمی را افزایش می دهد. این امر به ویژه در صورت مصرف چندین دارو یا مصرف بیش از دوز توصیه شده دارو صادق است.
• ابتلا به بیماری کبدی. داشتن یک اختلال جدی کبدی مانند سیروز یا بیماری کبد چرب غیرالکلی، فرد را نسبت به اثرات سموم بسیار مستعد می کند.
• ابتلا به هپاتیت عفونت مزمن با ویروس هپاتیت (هپاتیت B، هپاتیت C یا یکی از ویروس های هپاتیت بسیار نادر که ممکن است در بدن باقی بماند) کبد را آسیب پذیرتر می کند.
• سالخوردگی. با افزایش سن، کبد مواد مضر را کندتر تجزیه می کند. این بدان معنی است که سموم و محصولات جانبی آنها مدت بیشتری در بدن شما باقی می مانند.
• نوشیدن الکل. نوشیدن الکل در حین مصرف داروها یا مکمل های گیاهی خاص خطر مسمومیت را افزایش می دهد.
• زن بودن. از آنجایی که به نظر می رسد زنان برخی از سموم را آهسته تر از مردان متابولیزه می کنند، کبد آنها برای مدت طولانی تری در معرض غلظت بالای مواد مضر خون قرار می گیرد. این امر خطر ابتلا به هپاتیت سمی را افزایش می دهد.
• داشتن جهش های ژنتیکی خاص. به ارث بردن جهش‌های ژنتیکی خاصی که بر تولید و عملکرد آنزیم‌های کبدی که سموم را تجزیه می‌کنند، تأثیر می‌گذارد، ممکن است فرد را مستعد ابتلا به هپاتیت سمی کند.
• کار با سموم صنعتی کار با برخی مواد شیمیایی صنعتی فرد را در معرض خطر ابتلا به هپاتیت سمی قرار می دهد.
•  

عوارض

التهاب مرتبط با هپاتیت سمی می تواند منجر به آسیب کبد و زخم شود. با گذشت زمان، این زخم که سیروز نامیده می شود، انجام کار کبد را دشوار می کند. در نهایت سیروز منجر به نارسایی کبد می شود. تنها راه درمان نارسایی مزمن کبد این است که کبد بیمار را با کبد سالم از اهداکننده (پیوند کبد) جایگزین کنید.

 

جلوگیری

از آنجایی که نمی توان دانست که کبد چگونه به یک داروی خاص واکنش نشان می دهد، همیشه نمی توان از هپاتیت سمی پیشگیری کرد. اما ممکن است خطر ابتلا به مشکلات کبدی را کاهش دهید اگر:

 

• مصرف داروها را محدود کنید. داروهای تجویزی و بدون نسخه را فقط در صورت لزوم مصرف کنید. گزینه های غیردارویی را برای مشکلات رایجی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و درد آرتریت بررسی کنید.
• داروها را فقط طبق دستور مصرف کنید. برای هر دارویی که مصرف می کنید دقیقاً دستورالعمل ها را دنبال کنید. از مقدار توصیه شده تجاوز نکنید، حتی اگر به نظر نمی رسد علائم بهبود یابد. از آنجایی که اثرات مسکن های بدون نسخه گاهی به سرعت از بین می رود، مصرف بیش از حد آن آسان است.
• در مصرف گیاهان و مکمل ها احتیاط کنید. تصور نکنید که یک محصول طبیعی ضرری ندارد. قبل از مصرف گیاهان دارویی و مکمل ها، فواید و خطرات آن را با پزشک خود در میان بگذارید. داروها و مکمل ها را جستجو کنید تا ببینید آیا آنها با آسیب کبدی مرتبط هستند یا خیر.
• در مواد شیمیایی دقت کنید. اگر با مواد شیمیایی خطرناک کار می کنید یا از آنها استفاده می کنید، باید تمام موارد ضروری را برای محافظت از خود در برابر قرار گرفتن در معرض آن انجام دهید. اگر با یک ماده مضر در تماس هستید، گزارش های موجود در محل کار خود را دنبال کنید یا با خدمات اورژانس تماس بگیرید تا کمک بگیرید.
• داروها و مواد شیمیایی را از کودکان دور نگه دارید. تمام داروها و مکمل های ویتامین را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید تا کودکان را به طور تصادفی آنها را قورت ندهند.
•