زمان پروترومبین که گاهی به آن تست PT یا pro time نیز گفته می شود، آزمایشی برای ارزیابی لخته شدن خون است.

پروترومبین پروتئینی است که توسط کبد تولید می شود. این یکی از عوامل متعدد در خون است که به لخته شدن مناسب آن کمک می کند.

چرا این کار انجام می شود

اگر از داروی رقیق کننده خون وارفارین استفاده می کنید، اغلب زمان پروترومبین کنترل می شود. در این شرایط، زمان پروترومبین به عنوان یک نسبت نرمال شده بین المللی (INR) بیان می شود.

در صورت وجود هرگونه نگرانی در مورد توانایی لخته شدن خون، پزشک ممکن است آزمایش زمان پروترومبین را قبل از جراحی توصیه کند.

آزمایش زمان پروترومبین نیز ممکن است برای ارزیابی از نظر بیماری کبدی انجام شود. این یکی از چندین آزمایش است که برای غربالگری افرادی که منتظر پیوند کبد هستند استفاده می شود. این غربالگری – که به عنوان مدل بیماری مرحله نهایی کبد (MELD) شناخته می شود – یک سیستم امتیازدهی برای ارزیابی شدت بیماری مزمن کبدی است.

اگر پزشک مشکوک به سایر مشکلات سلامتی مانند مشکلات کبدی یا اختلالات خونریزی باشد، ممکن است برای تایید وضعیت خود به آزمایشات بیشتری نیاز داشته باشید.

خطرات

آزمایش زمان پروترومبین مشابه هر آزمایش خون دیگری است. ممکن است درد یا کبودی جزئی را در ناحیه بازویی که خون گرفته شده است، تجربه کنید.

آنچه می توانید انتظار داشته باشید

در طول آزمایش

گرفتن نمونه خون برای آزمایش زمان پروترومبین معمولاً مانند هر آزمایش خون دیگری فقط چند دقیقه طول می کشد.

بعد از آزمایش

ممکن است خون برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال شود. اگر تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی در محل انجام شود، می توانید نتایج آزمایش خود را در عرض چند ساعت دریافت کنید. اگر پزشک خون را به یک آزمایشگاه خارج از محل بفرستد، دریافت نتایج ممکن است چند روز طول بکشد.

در برخی از کلینیک های ضد انعقاد، پرستار با برداشت خون از انگشت نمونه برداری می کند و در مدت چند دقیقه در حالی که هنوز در اتاق معاینه هستید، نتیجه آزمایش را به شما می دهد.

تست خانگی

کیت های آزمایش خانگی برای افرادی که مجبور به مصرف داروهای رقیق کننده خون برای مدت طولانی هستند و در نمونه گیری خون و آزمایش آنها آموزش دیده اند، موجود است.

نتایج

نتایج آزمایش زمان پروترومبین را می توان به دو صورت ارائه کرد.

در چند ثانیه

میانگین بازه زمانی لخته شدن خون حدود 10 تا 13 ثانیه است. عدد بالاتر از این محدوده به این معنی است که لخته شدن خون بیشتر از حد معمول طول می کشد. عدد کمتر از این محدوده به معنای لخته شدن خون سریعتر از حد طبیعی است.

INR

این نسبت - که امکان مقایسه آسان‌تر نتایج آزمایش‌ها از آزمایشگاه‌های مختلف را فراهم می‌کند - در صورت مصرف داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌شود.

در افراد سالم INR 1.1 یا کمتر طبیعی در نظر گرفته می شود. محدوده INR 2.0 تا 3.0 به طور کلی یک محدوده درمانی موثر برای افرادی است که وارفارین را برای اختلالاتی مانند فیبریلاسیون دهلیزی یا لخته خون در پا یا ریه مصرف می کنند. در شرایط خاص، مانند داشتن دریچه مکانیکی قلب، ممکن است به INR کمی بالاتر نیاز داشته باشید.

هنگامی که INR بالاتر از محدوده توصیه شده باشد، به این معنی است که خون کندتر از حد مطلوب لخته می شود و INR کمتر به این معنی است که خون سریعتر از حد مطلوب لخته می شود.

نتایج به چه معناست

لخته شدن خیلی آهسته

خونی که خیلی آهسته لخته می شود، می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

داروهای رقیق کننده خون

مشکلات کبدی

سطوح ناکافی پروتئین که باعث لخته شدن خون می شود.

کمبود ویتامین K

سایر مواد موجود در خون که مانع کار فاکتورهای انعقادی می شوند.

لخته شدن خیلی سریع

خونی که خیلی سریع لخته می شود می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

مکمل های حاوی ویتامین K

مصرف زیاد مواد غذایی حاوی ویتامین K مانند جگر، کلم بروکلی، نخود، چای سبز، کلم پیچ، شلغم و محصولات حاوی سویا

داروهای حاوی استروژن، مانند قرص های ضد بارداری و هورمون درمانی