عفونت دستگاه ادراری (UTI) یک عفونت در هر قسمت از دستگاه ادراری است - کلیه ها، حالب ها، مثانه و مجرای ادرار. بیشتر عفونت ها، دستگاه ادراری تحتانی - مثانه و مجرای ادرار را درگیر می کنند.

 

زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به UTI هستند. عفونت محدود به مثانه می تواند دردناک و آزاردهنده باشد. با این حال، اگر عفونت ادراری به کلیه‌ها سرایت کند، عواقب جدی ممکن است رخ دهد.

 

پزشکان معمولاً عفونت های دستگاه ادراری را با آنتی بیوتیک درمان می کنند. اما می توانید در وهله اول اقداماتی را برای کاهش شانس ابتلا به عفونت ادراری انجام دهید.

علائم

عفونت‌های دستگاه ادراری همیشه علائم و نشانه‌هایی ایجاد نمی‌کنند، اما زمانی که ایجاد می‌کنند ممکن است شامل موارد زیر باشند:

میل شدید و مداوم برای ادرار کردن

احساس سوزش هنگام ادرار کردن

دفع مکرر و مقدار کم ادرار

ادرار کدر 

ادراری که قرمز، صورتی روشن یا کولا به نظر می رسد - نشانه وجود خون در ادرار

ادرار با بوی قوی

درد لگن، در زنان - به ویژه در مرکز لگن و اطراف ناحیه استخوان شرمگاهی

UTI ممکن است نادیده گرفته شود یا با سایر بیماری ها در بزرگسالان مسن تر اشتباه گرفته شود.

 

 

انواع عفونت ادراری

هر نوع عفونت ادراری بسته به اینکه کدام قسمت از دستگاه ادراری عفونی شده است، ممکن است منجر به علائم و نشانه های خاص تری شود.

بخشی از دستگاه ادراری که تحت تأثیر قرار گرفته	علائم و نشانه ها
کلیه ها (پیلونفریت حاد)	کمر درد یا درد پهلو  تب شدید لرزش و لرز حالت تهوع استفراغ
مثانه (سیستیت)	فشار لگن ناراحتی در قسمت پایین شکم تکرر ادرار دردناک خون در ادرار
مجرای ادرار (اورتریت)	سوزش با ادرار تخلیه

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت داشتن علائم و نشانه های UTI با پزشک خود تماس بگیرید. 

علل

عفونت‌های دستگاه ادراری معمولاً زمانی اتفاق می‌افتند که باکتری‌ها از طریق مجرای ادرار وارد دستگاه ادراری شده و شروع به تکثیر در مثانه می‌کنند. اگرچه سیستم ادراری به گونه ای طراحی شده است که از چنین مهاجمان میکروسکوپی دوری کند، این دفاع ها گاهی اوقات شکست می خورند. هنگامی که این اتفاق می افتد، باکتری ها ممکن است نفوذ کرده و به یک عفونت کامل در دستگاه ادراری تبدیل شوند.

شایع ترین عفونت های ادراری عمدتاً در زنان رخ می دهد و مثانه و مجرای ادرار را درگیر می کند:

عفونت مثانه (سیستیت). این نوع عفونت ادراری معمولاً توسط اشریشیا کلی (E. coli)، نوعی باکتری که معمولاً در دستگاه گوارش (GI) یافت می شود، ایجاد می شود. با این حال، گاهی اوقات باکتری های دیگر مسئول هستند.

آمیزش جنسی ممکن است منجر به سیستیت شود، اما برای ایجاد آن لازم نیست از نظر جنسی فعال باشید. همه زنان به دلیل آناتومی آنها در معرض خطر سیستیت هستند - به ویژه، فاصله کوتاه از مجرای ادرار تا مقعد و دهانه مجرای ادرار تا مثانه.

 

عفونت مجرای ادرار (اورتریت). این نوع عفونت ادراری می تواند زمانی رخ دهد که باکتری دستگاه گوارش از مقعد به مجرای ادرار پخش شود. همچنین از آنجایی که مجرای ادرار زن به واژن نزدیک است، عفونت‌های مقاربتی مانند تبخال، سوزاک، کلامیدیا و مایکوپلاسما می‌توانند باعث اورتریت شوند.

 

 

عوامل خطر

عفونت های دستگاه ادراری در زنان شایع است و بسیاری از زنان در طول زندگی خود بیش از یک عفونت را تجربه می کنند. عوامل خطر ویژه زنان برای UTI عبارتند از:

آناتومی زنان. یک زن مجرای ادراری کوتاه تری نسبت به یک مرد دارد، که فاصله ای را که باکتری ها باید طی کنند تا به مثانه برسند، کوتاه می کند.

فعالیت جنسی. زنان متاهل نسبت به زنانی که از نظر جنسی فعال نیستند بیشتر به عفونت ادراری مبتلا می شوند. انواع خاصی از پیشگیری از بارداری زنانی که از دیافراگم برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنند، و همچنین زنانی که از عوامل اسپرم کش استفاده می کنند، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند.

یائسگی. پس از یائسگی، کاهش استروژن در گردش باعث تغییراتی در دستگاه ادراری می شود که فرد را در برابر عفونت آسیب پذیرتر می کند.

 

 

سایر عوامل خطر برای UTI عبارتند از:

ناهنجاری های دستگاه ادراری. نوزادانی که با ناهنجاری‌های مجاری ادراری متولد می‌شوند و اجازه نمی‌دهند ادرار به طور طبیعی از بدن خارج شود یا باعث برگشت ادرار در مجرای ادرار می‌شود، در معرض خطر ابتلا به UTI هستند.

انسداد در دستگاه ادراری. سنگ کلیه یا بزرگ شدن پروستات می تواند ادرار را در مثانه گیر بیندازد و خطر عفونت ادراری را افزایش دهد.

یک سیستم ایمنی سرکوب شده. دیابت و سایر بیماری‌هایی که سیستم ایمنی - دفاع بدن در برابر میکروب‌ها - را مختل می‌کنند، می‌توانند خطر عفونت ادراری را افزایش دهند.

استفاده از کاتتر. افرادی که نمی توانند به تنهایی ادرار کنند و از لوله (کاتتر) برای ادرار کردن استفاده می‌کنند، در معرض خطر ابتلا به UTI هستند. این ممکن است شامل افرادی باشد که در بیمارستان بستری هستند، افرادی که مشکلات عصبی دارند که کنترل توانایی آنها در دفع ادرار را دشوار می کند و افرادی که فلج هستند.

یک روش ادراری اخیر. جراحی ادرار یا معاینه دستگاه ادراری که شامل ابزار پزشکی است، هر دو می توانند خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهند.

 

 

عوارض

هنگامی که به موقع و به درستی درمان شود، عفونت های دستگاه ادراری تحتانی به ندرت منجر به عوارض می شود. اما اگر عفونت ادراری درمان نشود، می تواند عواقب جدی داشته باشد.

 

عوارض UTI ممکن است شامل موارد زیر باشد:

عفونت های مکرر، به ویژه در زنانی که دو یا چند UTI را در یک دوره شش ماهه یا چهار یا بیشتر در یک سال تجربه می کنند.

آسیب دائمی کلیه ناشی از عفونت حاد یا مزمن کلیه (پیلونفریت) به دلیل UTI درمان نشده.

افزایش خطر زایمان با وزن کم یا نوزاد نارس در زنان باردار.

تنگی مجرای ادرار در مردان ناشی از اورتریت راجعه که قبلاً با اورتریت گنوکوکی دیده شده بود.

سپسیس، یک عارضه بالقوه تهدید کننده زندگی یک عفونت است، به خصوص اگر عفونت راه خود را از مجرای ادراری به کلیه ها برساند.

 

 

جلوگیری

برای کاهش خطر ابتلا به عفونت های ادراری می توانید این اقدامات را انجام دهید:

مایعات به خصوص آب زیاد بنوشید. نوشیدن آب به رقیق شدن ادرار کمک می‌کند و اطمینان می‌دهد که دفعات ادرار بیشتری خواهید داشت – به باکتری‌ها اجازه می‌دهد تا قبل از شروع عفونت از دستگاه ادراری خارج شوند.

آب زغال اخته بنوشید. اگرچه مطالعات قطعی نیست که آب زغال اخته از عفونت ادراری جلوگیری می کند، اما احتمالاً مضر نیست.

از جلو به عقب پاک کنید. انجام این کار پس از ادرار و پس از اجابت مزاج به جلوگیری از گسترش باکتری های ناحیه مقعد به واژن و مجرای ادرار کمک می کند.

بلافاصله پس از مقاربت مثانه خود را خالی کنید. همچنین یک لیوان پر آب بنوشید تا به شستشوی باکتری ها کمک کنید.

از محصولات بالقوه تحریک کننده زنانه خودداری کنید. استفاده از اسپری های دئودورانت یا سایر محصولات زنانه مانند دوش و پودر در ناحیه تناسلی می تواند مجرای ادرار را تحریک کند.

روش پیشگیری از بارداری خود را تغییر دهید. دیافراگم ها، یا کاندوم های بدون روغن یا اسپرم کش، همگی می توانند به رشد باکتری کمک کنند.