این آزمایش، میزان هموگلوبین خون را اندازه گیری می کند. هموگلوبین پروتئینی در گلبول های قرمز خون است که اکسیژن را به اندام ها و بافت های بدن می رساند و دی اکسید کربن را از اندام ها و بافت ها به ریه ها باز می گرداند.

اگر آزمایش هموگلوبین نشان داد که سطح هموگلوبین کمتر از حد طبیعی است، به این معنی است که تعداد گلبول های قرمز خون پایین است (کم خونی). کم خونی می تواند علل مختلفی داشته باشد، از جمله کمبود ویتامین، خونریزی و بیماری های مزمن.

اگر آزمایش هموگلوبین سطح بالاتر از حد طبیعی را نشان دهد، چندین علت بالقوه وجود دارد - اختلال خونی پلی سیتمی ورا، زندگی در ارتفاعات بالا، سیگار کشیدن و کم آبی بدن.

 


چرا این کار انجام می شود

ممکن است به چند دلیل آزمایش هموگلوبین بدهید:

  • برای بررسی سلامت کلی. پزشک ممکن است هموگلوبین را به عنوان بخشی از یک شمارش کامل خون در طول یک معاینه پزشکی معمول آزمایش کند تا سلامت عمومی و انواع اختلالات مانند کم خونی را بررسی کند.
  • برای تشخیص یک وضعیت پزشکی. اگر ضعف، خستگی، تنگی نفس یا سرگیجه دارید، ممکن است پزشک آزمایش هموگلوبین را پیشنهاد کند. این علائم و نشانه ها ممکن است به کم خونی یا پلی سیتمی ورا اشاره کنند. آزمایش هموگلوبین ممکن است به تشخیص این یا سایر شرایط پزشکی کمک کند.
  • برای نظارت بر وضعیت پزشکی. اگر کم خونی یا پلی سیتمی ورا برای شما تشخیص داده شده است، ممکن است پزشک از آزمایش هموگلوبین برای نظارت بر وضعیت و راهنمایی درمان استفاده کند.

روش انجام

اگر نمونه خون فقط از نظر هموگلوبین آزمایش می شود، می توانید قبل از آزمایش به طور معمول غذا بخورید و بنوشید. اگر نمونه خون برای آزمایش های دیگر استفاده می شود، ممکن است لازم باشد قبل از گرفتن نمونه، مدت معینی ناشتا باشید. پزشک دستورالعمل های خاصی را به شما خواهد داد.



آنچه می توانید انتظار داشته باشید

برای آزمایش هموگلوبین، یکی از اعضای تیم مراقبت های بهداشتی با کشیدن نوک انگشت یا فرو کردن یک سوزن در رگ بازو، نمونه خون می گیرد. برای نوزادان، نمونه ممکن است با خراش پاشنه پا به دست آید.

نمونه خون برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می شود. بلافاصله پس از نمونه برداری می توانید به فعالیت های معمول خود بازگردید.



نتایج

محدوده طبیعی هموگلوبین عبارت است از:


  • برای آقایان 13.5 تا 17.5 گرم در دسی لیتر
  • برای خانم ها 12.0 تا 15.5 گرم در دسی لیتر

محدوده طبیعی برای کودکان نسبت به سن و جنسیت متفاوت است. 



نتایج کمتر از حد معمول

اگر سطح هموگلوبین کمتر از حد طبیعی باشد، کم خونی دارید. انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد که هر کدام از آنها می توانند موارد زیر را داشته باشند:


  • کمبود آهن
  • ویتامین B-12
  • فولات
  • خون ریزی
  • سرطان هایی که بر مغز استخوان تاثیر می گذارند، مانند سرطان خون
  • بیماری کلیوی
  • بیماری کبدی
  • کم کاری تیروئید
  • تالاسمی - یک اختلال ژنتیکی که باعث کاهش هموگلوبین و گلبول های قرمز خون می شود.

اگر قبلاً به کم خونی مبتلا شده اید، سطح هموگلوبین پایین تر از حد طبیعی ممکن است نشان دهنده نیاز به تغییر برنامه درمانی باشد.



نتایج بالاتر از حد معمول

اگر سطح هموگلوبین بالاتر از حد طبیعی باشد، ممکن است در اثر موارد زیر باشد:


  • پلی سیتمی ورا - یک اختلال خونی که در آن مغز استخوان تعداد زیادی گلبول قرمز می سازد
  • بیماری ریه
  • کم آبی بدن
  • زندگی در ارتفاعات بالا
  • سیگار کشیدن شدید
  • استفراغ بیش از حد
  • فعالیت شدید بدنی

اگر قبلاً پلی سیتمی ورا برای شما تشخیص داده شده بود، سطح هموگلوبین بالا ممکن است نشان دهنده نیاز به تغییر برنامه درمانی باشد.

اگر سطح هموگلوبین کمتر یا بالاتر از حد طبیعی باشد، ممکن است پزشک بخواهد نتایج آزمایش هموگلوبین را همراه با سایر آزمایشات ارزیابی کند، یا ممکن است آزمایش‌های اضافی برای تعیین مراحل بعدی لازم باشد.

برای جزئیات بیشتر در مورد معنای نتایج آزمایش هموگلوبین، با پزشک خود صحبت کنید.


  1. هموگلوبین. تست های آزمایشگاهی آنلاین. http://labtestsonline.org/understanding/analytes/hemoglobin/tab/sample/. بازدید در 27 نوامبر 2016.
  2. Longo DL, et al., eds. Disorders of hemoglobin. In: Harrison's Principles of Internal Medicine. 19th ed. New York, N.Y.: McGraw-Hill Education; 2015. http://accessmedicine.com. Accessed Nov. 27, 2016.
  3. CBC with differential, blood. Mayo Medical Laboratories. Rochester, Minn.: Mayo Foundation for Medical Education and Research. http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/9109. Accessed Nov. 27, 2016.
  4. Nicoll D, et al. Pocket Guide to Diagnostic Tests. 6th ed. New York, N.Y.: The McGraw-Hill Companies; 2012. http://www.accessmedicine.com. Accessed Nov. 27, 2016.