اختلال شخصیت مرزی یک اختلال سلامت روان است که بر طرز فکر و احساس در مورد خود و دیگران تأثیر می گذارد و باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد زندگی روزمره می شود. این شامل مسائل مربوط به خودانگاره، مشکل در مدیریت احساسات و رفتار، و الگوی روابط ناپایدار است.

با اختلال شخصیت مرزی، ترس شدید از رها شدن یا بی ثباتی دارید و ممکن است در تحمل تنها بودن مشکل داشته باشید. با این حال عصبانیت نامناسب، تکانشگری و نوسانات خلقی مکرر ممکن است دیگران را از شما دور کند، حتی اگر می‌خواهید روابط عاشقانه و پایداری داشته باشید.

اختلال شخصیت مرزی معمولاً در اوایل بزرگسالی شروع می شود. به نظر می رسد این وضعیت در بزرگسالی بدتر می شود و ممکن است به تدریج با افزایش سن بهتر شود.

اگر اختلال شخصیت مرزی دارید، ناامید نشوید. بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال در طول زمان با درمان بهبود می یابند و می توانند زندگی رضایت بخشی را بیاموزند.

علائم

اختلال شخصیت مرزی بر احساس شما نسبت به خود، نحوه ارتباط شما با دیگران و نحوه رفتار شما تأثیر می گذارد.

 

علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

ترس شدید از رها شدن، حتی انجام اقدامات شدید برای جلوگیری از جدایی یا طرد واقعی یا خیالی

الگویی از روابط شدید ناپایدار

تغییرات سریع در هویت و تصویر از خود که شامل تغییر اهداف و ارزش‌ها و بد دیدن خود یا اینکه انگار اصلا وجود ندارید.

دوره های پارانویای مرتبط با استرس و از دست دادن تماس با واقعیت، از چند دقیقه تا چند ساعت طول می کشد.

رفتارهای تکانشی و مخاطره آمیز، مانند قمار، رانندگی بی احتیاطی، رابطه جنسی ناایمن، ولگردی کردن، پرخوری یا سوء مصرف مواد، یا خراب کردن موفقیت با ترک ناگهانی یک شغل خوب یا پایان دادن به یک رابطه مثبت.

تهدید به خودکشی یا رفتار یا آسیب رساندن به خود، اغلب در پاسخ به ترس از جدایی یا طرد شدن

نوسانات خلقی گسترده که از چند ساعت تا چند روز طول می کشد، که می تواند شامل شادی شدید، تحریک پذیری، شرم یا اضطراب باشد.

احساس پوچی مداوم

عصبانیت نامناسب و شدید، مانند از دست دادن مکرر عصبانیت، طعنه آمیز یا تلخ بودن، یا درگیری فیزیکی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر می‌دانید که هر یک از علائم یا نشانه‌های بالا را دارید، با پزشک یا یک ارائه‌دهنده سلامت روان صحبت کنید.

اگر افکار خودکشی دارید

اگر فانتزی یا تصورات ذهنی در مورد آسیب رساندن به خود یا افکار خودکشی دیگری را دارید، فوراً با انجام یکی از این کارها کمک بگیرید:

• فوراً با شماره اورژانس تماس بگیرید.
• با یک روانشناس یا پزشک تماس بگیرید.
  
• با یک دوست عزیز، دوست صمیمی یا همکار مورد اعتماد تماس بگیرید.

اگر علائم یا نشانه هایی را در یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود مشاهده کردید، با آن فرد در مورد مراجعه به پزشک یا ارائه دهنده سلامت روان صحبت کنید. اما شما نمی توانید کسی را مجبور کنید که به دنبال کمک باشد. اگر این رابطه باعث استرس قابل توجهی برای شما شود، ممکن است مراجعه به یک درمانگر برایتان مفید باشد.

علل

مانند سایر اختلالات سلامت روان، علل اختلال شخصیت مرزی به طور کامل شناخته نشده است. علاوه بر عوامل محیطی - مانند سابقه کودک آزاری یا بی توجهی - اختلال شخصیت مرزی ممکن است به موارد زیر مرتبط باشد:

ژنتیک. برخی از مطالعات روی دوقلوها و خانواده ها نشان می دهد که اختلالات شخصیت ممکن است ارثی باشد یا به شدت با سایر اختلالات سلامت روان در میان اعضای خانواده مرتبط باشد.

ناهنجاری های مغزی. برخی تحقیقات تغییراتی را در نواحی خاصی از مغز که در تنظیم احساسات، تکانشگری و پرخاشگری دخیل هستند نشان داده است. علاوه بر این، برخی از مواد شیمیایی مغز که به تنظیم خلق و خو کمک می کنند، مانند سروتونین، ممکن است به درستی عمل نکنند.

 

عوامل خطر

برخی از عوامل مرتبط با رشد شخصیت می توانند خطر ابتلا به اختلال شخصیت مرزی را افزایش دهند. این شامل:

استعداد ارثی. اگر یکی از بستگان نزدیک - مادر، پدر، برادر یا خواهر - به همین اختلال یا اختلال مشابه مبتلا باشد، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشید.

کودکی پر استرس. بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال گزارش می دهند که در دوران کودکی مورد آزار جنسی یا جسمی قرار گرفته اند یا مورد بی توجهی قرار گرفته اند. برخی از افراد در جوانی والدین یا مراقبان خود را با سوء مصرف مواد یا سایر مشکلات روانی از دست داده اند یا از آنها جدا شده اند. برخی دیگر در معرض درگیری خصمانه و روابط خانوادگی ناپایدار قرار گرفته اند.

 

عوارض

اختلال شخصیت مرزی می تواند به بسیاری از بخش های زندگی آسیب برساند. این می تواند بر روابط صمیمانه، شغل، مدرسه، فعالیت های اجتماعی و تصویر خود تأثیر منفی بگذارد و در نتیجه شمکلات زیر پیش بیاید:

تغییر یا از دست دادن مکرر شغل

عدم تکمیل تحصیلات

مسائل حقوقی متعدد، مانند زمان زندان

روابط پر از تعارض، استرس زناشویی یا طلاق

خود آسیبی مانند بریدگی یا سوزش و بستری شدن مکرر در بیمارستان

درگیر شدن در روابط توهین آمیز

حاملگی های برنامه ریزی نشده، عفونت های مقاربتی، تصادفات وسایل نقلیه موتوری و درگیری های فیزیکی به دلیل رفتارهای تکانشی و پرخطر

اقدام به خودکشی یا تکمیل آن

 

علاوه بر این، ممکن است سایر اختلالات سلامت روان پیش بیاید، مانند:

افسردگی

سوء استفاده از الکل یا مواد دیگر

اختلالات اضطرابی

اختلالات اشتها

اختلال دوقطبی

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD)

سایر اختلالات شخصیتی