ناباروری

اگر شما و همسرتان برای بچه دار شدن مبارزه می کنید، تنها نیستید. حدود 10 تا 15 درصد از زوج ها نابارور هستند. ناباروری به عنوان عدم موفقیت باردار شدن با وجود رابطه جنسی مکرر و محافظت نشده برای حداقل یک سال برای اکثر زوج ها تعریف می شود.

ناباروری ممکن است ناشی از یک مشکل برای شما یا همسرتان یا ترکیبی از عواملی باشد که از بارداری جلوگیری می کند. خوشبختانه، بسیاری از درمان های ایمن و موثر وجود دارد که به طور قابل توجهی شانس باردار شدن را افزایش می دهد.

علائم

علامت اصلی ناباروری باردار نشدن است. ممکن است علائم واضح دیگری وجود نداشته باشد. گاهی اوقات، یک زن مبتلا به ناباروری ممکن است دوره های قاعدگی نامنظم یا غایب داشته باشد. در برخی موارد، یک مرد مبتلا به ناباروری ممکن است برخی از علائم مشکلات هورمونی، مانند تغییر در رشد مو یا عملکرد جنسی را داشته باشد.

اکثر زوج ها با یا بدون درمان در نهایت باردار می شوند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

احتمالاً نیازی به مراجعه به پزشک در مورد ناباروری ندارید، مگر اینکه حداقل یک سال است که به طور مرتب برای باردار شدن تلاش کرده باشید. زنان باید زودتر با پزشک صحبت کنند، اگر:

سن آنان 35 سال یا بیشتر است و شش ماه یا بیشتر برای باردار شدن تلاش کرده اند
بالای 40 سال سن دارند
پریودهای نامنظم یا غایب داشته باشند
پریودهای بسیار دردناکی داشته باشند
مشکلات باروری شناخته شده داشته باشند
آندومتریوز یا بیماری بیماری لگن تشخیص داده شده داشته باشند
چند سقط جنین داشته اند
تحت درمان سرطان قرار گرفته اند

مردان در صورت داشتن موارد زیر باید به پزشک متخصص مراجعه کنند:

تعداد کم اسپرم یا سایر مشکلات اسپرم
مشکلات بیضه، پروستات یا جنسی
تحت درمان سرطان قرار گرفته اند
بیضه های کوچک یا تورم در کیسه بیضه
سایر اعضای خانواده با مشکلات ناباروری مواجه اند

علل

تمام مراحل در طول تخمک گذاری و لقاح باید به درستی انجام شود تا باردار شوید. گاهی اوقات مسائلی که باعث ناباروری در زوجین می شود در بدو تولد وجود دارد و گاهی در مراحل بعدی زندگی ایجاد می شود.

علل ناباروری می تواند یک یا هر دو طرف را تحت تاثیر قرار دهد. به طور کلی:

در حدود یک سوم موارد، مشکلی برای مرد وجود دارد
در حدود یک سوم موارد، مشکل برای زن وجود دارد
در بقیه موارد هم برای مرد و هم زن مشکلی وجود دارد یا علت آن پیدا نمی شود

علل ناباروری مردان

اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

تولید یا عملکرد غیر طبیعی اسپرم. به دلیل بیضه های نزول نکرده، نقص ژنتیکی، مشکلات سلامتی مانند دیابت، یا عفونت هایی مانند کلامیدیا، سوزاک، اوریون یا HIV. بزرگ شدن وریدهای بیضه (واریکوسل) نیز می تواند بر کیفیت اسپرم تأثیر بگذارد.
مشکلات تحویل اسپرم. به دلیل مشکلات جنسی مانند انزال زودرس. برخی بیماری های ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک، مشکلات ساختاری، مانند انسداد در بیضه یا آسیب به اندام های تناسلی.
قرار گرفتن بیش از حد در معرض عوامل محیطی خاص مانند آفت کش ها و سایر مواد شیمیایی و تشعشعات، سیگار کشیدن، الکل، ماری جوانا، استروئیدهای آنابولیک و مصرف داروها برای درمان عفونت های باکتریایی، فشار خون بالا و افسردگی نیز می تواند بر باروری تأثیر بگذارد. قرار گرفتن مکرر در معرض گرما، مانند سونا یا جکوزی، می تواند دمای بدن را افزایش دهد و ممکن است بر تولید اسپرم تأثیر بگذارد.
آسیب های مربوط به سرطان و درمان آن، از جمله پرتودرمانی یا شیمی درمانی. درمان سرطان می تواند تولید اسپرم را، گاهی به شدت، مختل کند.

علل ناباروری زنان

علل ناباروری زنان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اختلالات تخمک گذاری. که بر آزاد شدن تخمک از تخمدان تأثیر می گذارد. اینها شامل اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک است. هایپرپرولاکتینمی، وضعیتی که در آن پرولاکتین بیش از حد - هورمونی که تولید شیر مادر را تحریک می کند - ممکن است در تخمک گذاری اختلال ایجاد کند. هورمون تیروئید بیش از حد (پرکاری تیروئید) یا بسیار کم (کم کاری تیروئید) می تواند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارد یا باعث ناباروری شود. سایر علل زمینه ای ممکن است شامل ورزش بیش از حد، اختلالات خوردن یا تومور باشد.
ناهنجاری های رحم یا دهانه رحم. از جمله ناهنجاری های دهانه رحم، پولیپ در رحم یا شکل رحم. تومورهای غیرسرطانی (خوش خیم) در دیواره رحم (فیبروم رحم) ممکن است با مسدود کردن لوله های فالوپ یا جلوگیری از کاشت تخمک بارور شده در رحم باعث ناباروری شوند.
آسیب یا انسداد لوله فالوپ. که اغلب در اثر التهاب لوله فالوپ (سالپنژیت) ایجاد می شود. این می تواند ناشی از بیماری التهابی لگن باشد که معمولاً در اثر عفونت مقاربتی، اندومتریوز یا چسبندگی ایجاد می شود.
اندومتریوز. که زمانی رخ می دهد که بافت آندومتر در خارج از رحم رشد می کند، ممکن است بر عملکرد تخمدان ها، رحم و لوله های فالوپ تأثیر بگذارد.
نارسایی اولیه تخمدان (یائسگی زودرس). زمانی که تخمدان ها از کار می افتند و قاعدگی قبل از 40 سالگی به پایان می رسد. اگرچه علت اغلب ناشناخته است، عوامل خاصی با یائسگی زودرس مرتبط هستند، از جمله بیماری های سیستم ایمنی، شرایط ژنتیکی خاص مانند سندرم ترنر یا ناقلین سندرم X شکننده و پرتودرمانی یا شیمی درمانی.
چسبندگی لگن. نوارهایی از بافت اسکار که اندام‌هایی را که می‌توانند پس از عفونت لگن، آپاندیسیت، اندومتریوز یا جراحی شکم یا لگن ایجاد شوند، متصل می‌کنند.
سرطان و درمان آن. برخی از سرطان ها - به ویژه سرطان های تولید مثل - اغلب باروری زنان را مختل می کنند. هم پرتودرمانی و هم شیمی درمانی ممکن است بر باروری تأثیر بگذارند.

عوامل خطر

بسیاری از عوامل خطر ناباروری مردانه و زنانه یکسان هستند. آنها عبارتند از:

سن. باروری زنان با افزایش سن، به ویژه در اواسط 30 سالگی به تدریج کاهش می یابد و پس از 37 سالگی به سرعت کاهش می یابد. ناباروری در زنان مسن به احتمال زیاد به دلیل تعداد و کیفیت کمتر تخمک است و همچنین می تواند به دلیل مشکلات سلامتی باشد که بر باروری تأثیر می گذارد. مردان بالای 40 سال ممکن است کمتر از مردان جوان بارور باشند.
مصرف تنباکو. کشیدن تنباکو یا ماری جوانا توسط هر یک از طرفین ممکن است احتمال بارداری را کاهش دهد. سیگار کشیدن همچنین اثربخشی احتمالی درمان باروری را کاهش می دهد. سقط جنین در زنان سیگاری بیشتر است. سیگار کشیدن می تواند خطر اختلال نعوظ و تعداد کم اسپرم را در مردان افزایش دهد.
مصرف الکل. برای زنان، مصرف الکل ممکن است به ناباروری کمک کند. برای مردان، مصرف الکل می تواند تعداد و تحرک اسپرم را کاهش دهد.
اضافه وزن داشتن. در میان زنان ، سبک زندگی غیر فعال و اضافه وزن ممکن است خطر ناباروری را افزایش دهد. برای مردان، تعداد اسپرم نیز ممکن است تحت تاثیر اضافه وزن باشد.
کم وزن بودن. زنانی که در معرض خطر مشکلات باروری قرار دارند شامل افرادی هستند که دارای اختلالات خوردن مانند بی اشتهایی یا پرخوری عصبی هستند و افرادی که از رژیم غذایی بسیار کم کالری یا محدود پیروی می کنند.
مسائل مربوط به ورزش ورزش نکردن باعث چاقی می شود که خطر ناباروری را افزایش می دهد. در موارد کمتر، مشکلات تخمک گذاری ممکن است با ورزش شدید و مکرر در زنانی که اضافه وزن ندارند همراه باشد.

جلوگیری

برخی از انواع ناباروری قابل پیشگیری نیستند. اما چندین استراتژی ممکن است شانس بارداری را افزایش دهد.

زوج ها

برای بالاترین میزان بارداری، چندین بار در حوالی زمان تخمک گذاری رابطه جنسی منظم داشته باشید. شروع آمیزش حداقل پنج روز قبل و تا یک روز پس از تخمک گذاری شانس بارداری را افزایش می دهد. تخمک گذاری معمولاً در اواسط چرخه - در نیمه راه بین دوره های قاعدگی - برای اکثر زنانی که سیکل های قاعدگی آنها حدود 28 روز فاصله دارد اتفاق می افتد.

مردان

اگرچه اکثر انواع ناباروری در مردان قابل پیشگیری نیستند، این راهکارها ممکن است کمک کنند:

از مصرف مواد مخدر و تنباکو و نوشیدن الکل خودداری کنید که ممکن است به ناباروری مردان کمک کند.
از دمای بالای موجود در وان آب گرم و حمام آب گرم خودداری کنید، زیرا می توانند به طور موقت بر تولید و تحرک اسپرم تأثیر بگذارند.
از قرار گرفتن در معرض سموم صنعتی یا محیطی که می تواند بر تولید اسپرم تأثیر بگذارد، خودداری کنید.
داروهایی را که ممکن است بر باروری تأثیر بگذارند، چه داروهای تجویزی و چه داروهای بدون نسخه، محدود کنید. در مورد داروهایی که به طور مرتب مصرف می کنید با پزشک خود صحبت کنید، اما بدون توصیه پزشکی مصرف داروهای تجویزی را قطع نکنید.
در حد متوسط ورزش کنید. ورزش منظم ممکن است کیفیت اسپرم را بهبود بخشد و شانس بارداری را افزایش دهد.

زنان

برای زنان، تعدادی از استراتژی ها ممکن است شانس باردار شدن را افزایش دهند:

سیگار کشیدن را ترک کنید. دخانیات اثرات منفی زیادی بر باروری دارد، به غیر از سلامت عمومی شما و سلامت جنین. اگر سیگار می کشید و قصد بارداری دارید، همین الان آن را ترک کنید.
از مصرف الکل و مواد مخدر خودداری کنید. این مواد ممکن است توانایی برای باردار شدن و داشتن یک بارداری سالم را مختل کند. اگر می خواهید باردار شوید، الکل ننوشید یا از داروهای تفریحی استفاده نکنید.
کافئین را محدود کنید. زنانی که سعی در باردار شدن دارند ممکن است بخواهند مصرف کافئین را محدود کنند. از پزشک خود در مورد استفاده ایمن از کافئین راهنمایی بخواهید.
در حد متوسط ورزش کنید. ورزش منظم مهم است، اما ورزش شدید به طوری که پریودها به ندرت یا غایب باشد، می تواند بر باروری تأثیر بگذارد.
از افراط در وزن خودداری کنید. اضافه وزن یا کمبود وزن می تواند بر تولید هورمون تأثیر بگذارد و باعث ناباروری شود.