فراموشی به از دست دادن خاطرات، مانند حقایق، اطلاعات و تجربیات اشاره دارد. اگرچه فراموش کردن هویت خود یک وسیله داستانی رایج در فیلم‌ها و تلویزیون است، اما معمولاً در زندگی واقعی فراموشی  اینطور نیست.

 

در عوض، افراد مبتلا به فراموشی - که به آن سندرم فراموشی نیز گفته می شود - معمولاً می دانند که چه کسانی هستند. اما، ممکن است در اطلاعات جدید و ایجاد خاطرات جدید مشکل داشته باشد.

فراموشی می تواند ناشی از آسیب به مناطقی از مغز باشد که برای پردازش حافظه حیاتی هستند. بر خلاف یک دوره موقت از دست دادن حافظه (فراموشی جهانی گذرا)، فراموشی می تواند دائمی باشد.

هیچ درمانی برای فراموشی وجود ندارد، اما تکنیک‌هایی برای تقویت حافظه و حمایت روانی می‌توانند به افراد مبتلا به فراموشی و خانواده‌هایشان کمک کنند.

 

علائم

دو ویژگی اصلی فراموشی عبارتند از:

 

• مشکل در یادگیری اطلاعات جدید پس از شروع فراموشی (فراموشی انتروگراد)
• مشکل در به خاطر سپردن وقایع گذشته و اطلاعات آشنای قبلی (فراموشی رتروگراد)

اکثر افراد مبتلا به فراموشی با حافظه کوتاه مدت مشکل دارند - آنها نمی توانند اطلاعات جدید را حفظ کنند. خاطرات اخیر به احتمال زیاد گم می شوند، در حالی که خاطرات دورتر یا عمیق تر ممکن است در امان بمانند. ممکن است شخصی تجربیات دوران کودکی را به خاطر بیاورد یا نام روسای جمهور گذشته را بداند، اما نتواند رئیس جمهور فعلی را نام ببرد، بداند چه ماهی است یا به یاد بیاورد که چه چیزی برای صبحانه بوده است.

از دست دادن حافظه مجزا بر هوش، دانش عمومی، آگاهی، دامنه توجه، قضاوت، شخصیت یا هویت فرد تأثیری ندارد. افراد مبتلا به فراموشی معمولاً می توانند کلمات نوشتاری و گفتاری را درک کنند و می توانند مهارت هایی مانند دوچرخه سواری یا نواختن پیانو را بیاموزند. آنها ممکن است بفهمند که اختلال حافظه دارند.

فراموشی همان زوال عقل نیست. زوال عقل اغلب شامل از دست دادن حافظه است، اما همچنین شامل سایر مشکلات شناختی قابل توجهی است که منجر به کاهش عملکرد روزانه می شود.

الگوی فراموشی نیز یکی از علائم شایع اختلال شناختی خفیف (MCI) است، اما حافظه و سایر مشکلات شناختی در MCI به اندازه موارد زوال عقل نیست.

 

 

علائم و نشانه های اضافی

بسته به علت فراموشی، علائم و نشانه های دیگری ممکن است شامل موارد زیر باشد:

 

• خاطرات کاذب (confabulation)، یا کاملا اختراع شده یا از خاطرات واقعی ساخته شده در زمان نابجا
• سردرگمی یا سرگردانی
•  

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

هرکسی که از دست دادن حافظه غیرقابل توضیح، آسیب به سر، گیجی یا سردرگمی را تجربه کند، نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

فرد مبتلا به خود فراموشی ممکن است نتواند مکان خود را شناسایی کند یا ذهن خود را برای جستجوی مراقبت های پزشکی آماده کند. اگر فردی رامی شناسید که علائم فراموشی دارد، به او کمک کنید تا مراقبت های پزشکی را دریافت کند.

 

 

علل

عملکرد طبیعی حافظه بخش های زیادی از مغز را درگیر می کند. هر بیماری یا آسیبی که مغز را تحت تاثیر قرار می دهد می تواند حافظه را مختل کند.

فراموشی می تواند ناشی از آسیب به ساختارهای مغزی باشد که سیستم لیمبیک را تشکیل می دهند که احساسات و خاطرات را کنترل می کند. این ساختارها شامل تالاموس، که در عمق مرکز مغز قرار دارد، و تشکیلات هیپوکامپ، که در لوب های تمپورال مغز قرار دارند، هستند.

 

فراموشی ناشی از فشار یا آسیب مغزی به عنوان فراموشی عصبی شناخته می شود. علل احتمالی فراموشی عصبی عبارتند از:

 

• • سکته
  • التهاب مغز (آنسفالیت) در نتیجه عفونت با ویروسی مانند ویروس هرپس سیمپلکس، به عنوان یک واکنش خودایمنی به سرطان در جای دیگری از بدن (آنسفالیت لیمبیک پارانئوپلاستیک)، یا به عنوان یک واکنش خود ایمنی در غیاب سرطان.
  • کمبود اکسیژن کافی در مغز، به عنوان مثال، در اثر حمله قلبی، ناراحتی تنفسی یا مسمومیت با مونوکسید کربن
  • سوء مصرف طولانی مدت الکل منجر به کمبود تیامین (ویتامین B-1) (سندرم Wernicke-Korsakoff)
  • تومورهایی در مناطقی از مغز که حافظه را کنترل می کنند
  • بیماری های دژنراتیو مغز، مانند بیماری آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل
  • تشنج
  • برخی داروها مانند بنزودیازپین ها یا سایر داروهایی که به عنوان آرام بخش عمل می کنند

   

صدمات سر که باعث ضربه مغزی می شود، چه در اثر تصادف اتومبیل یا ورزش، می تواند منجر به سردرگمی و مشکلات به خاطر سپردن اطلاعات جدید شود. این امر به ویژه در مراحل اولیه بهبودی رایج است. آسیب های خفیف سر معمولاً باعث فراموشی پایدار نمی شود، اما آسیب های شدید سر ممکن است باعث فراموشی دائمی شود.

نوع نادر دیگری از فراموشی، به نام فراموشی تجزیه ای (روان زا)، از شوک عاطفی یا ضربه روحی، قربانی شدن در یک جنایت خشونت آمیز، ناشی می شود. در این اختلال، فرد ممکن است خاطرات شخصی و اطلاعات زندگی خود را از دست بدهند، اما معمولاً فقط برای مدت کوتاهی هستند.

 

 

عوامل خطر

احتمال ابتلا به فراموشی ممکن است افزایش یابد اگر تجربه کرده باشید:

 

 

 

جراحی مغز، آسیب سر یا ضربه

 

• • سکته
  • مصرف الکل
  • تشنج

   

عوارض

فراموشی از نظر میزان و دامنه متفاوت است، اما حتی فراموشی خفیف بر فعالیت‌های روزانه و کیفیت زندگی تأثیرگذار است. این سندرم می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در محل کار، مدرسه و محیط های اجتماعی شود.

ممکن است بازیابی خاطرات از دست رفته امکان پذیر نباشد.

 

 

جلوگیری 

از آنجایی که آسیب به مغز می‌تواند دلیل اصلی فراموشی باشد، مهم است که آسیبی برای جلوگیری از احتمال آسیب مغزی انجام شود. مثلا:

 

• • از مصرف الکل خودداری کنید.
  • هنگام دوچرخه سواری از کلاه ایمنی و هنگام رانندگی از کمربند ایمنی استفاده کنید.
  • هر عفونتی را سریع درمان کنید تا فرصت سرایت به مغز نداشته باشد.
  • اگر علائمی دارید که حاکی از سکته مغزی یا آنوریسم مغزی است، مانند سردرد شدید یا بی حسی یا فلج یک طرف، فوراً به دنبال درمان پزشکی باشید.

   

•  

مطالب مرتبط