بررسی اجمالی

صرع یک ​​اختلال سیستم عصبی مرکزی (عصبی) است که در آن فعالیت مغز غیرطبیعی می‌شود و باعث تشنج یا دوره‌هایی از رفتار، احساسات و گاهی اوقات از دست دادن هوشیاری می‌شود.

هرکسی ممکن است به صرع مبتلا شود. صرع هم مردان و هم زنان را از هر نژاد، پیشینه قومی و سنی مبتلا می کند.

علائم تشنج می تواند بسیار متفاوت باشد. برخی از افراد مبتلا به صرع به سادگی برای چند ثانیه در طول تشنج خیره می شوند، در حالی که برخی دیگر به طور مکرر دست یا پاهای خود را تکان می دهند. داشتن یک تشنج به این معنی نیست که شما صرع دارید. برای تشخیص صرع معمولاً حداقل دو تشنج غیرقابل تحریک لازم است.

درمان با دارو یا گاهی اوقات جراحی می تواند تشنج را برای اکثر افراد مبتلا به صرع کنترل کند. برخی از افراد برای کنترل تشنج نیاز به درمان مادام العمر دارند، اما برای برخی دیگر، تشنج در نهایت از بین می رود. برخی از کودکان مبتلا به صرع ممکن است با افزایش سن از این بیماری پیشی بگیرند.

 

 

علائم

از آنجایی که صرع به دلیل فعالیت غیر طبیعی در مغز ایجاد می شود، تشنج می تواند بر هر فرآیندی که مغز انجام می دهد تأثیر بگذارد. 

 

علائم و نشانه های تشنج ممکن است شامل موارد زیر باشد:

 

• سردرگمی موقت
• خیره شدن به یک نقطه
• حرکات تکان دهنده غیرقابل کنترل بازوها و پاها
• از دست دادن هوشیاری یا آگاهی
• علائم روانی مانند ترس و اضطراب

علائم بسته به نوع تشنج متفاوت است. در بیشتر موارد، فرد مبتلا به صرع هر بار به همان نوع تشنج مبتلا می شود، که قبلا شده بود. بنابراین علائم مشابه خواهد بود.

پزشکان معمولاً تشنج ها را بر اساس نحوه شروع فعالیت غیرطبیعی مغز به دو دسته کانونی یا عمومی طبقه بندی می کنند.

 

 

تشنج کانونی

زمانی که به نظر می رسد تشنج ناشی از فعالیت غیر طبیعی فقط در یک ناحیه از مغز باشد، به آنها تشنج کانونی (جزئی) می گویند. این تشنج ها به دو دسته تقسیم می شوند:

 

• تشنج کانونی بدون از دست دادن هوشیاری. این تشنج ها که زمانی تشنج جزئی ساده نامیده می‌شدند، باعث از دست دادن هوشیاری نمی شوند. آنها ممکن است احساسات را تغییر دهند یا نحوه ظاهر، بو، احساس، مزه یا صدا را تغییر دهند. آنها همچنین ممکن است منجر به تکان دادن غیرارادی قسمتی از بدن، مانند بازو یا پا و علائم حسی خود به خودی مانند سوزن سوزن شدن، سرگیجه و چراغ های چشمک زن شوند.
• تشنج کانونی با اختلال در آگاهی. این تشنج ها که زمانی تشنج های جزئی پیچیده نامیده می‌شدند، شامل تغییر یا از دست دادن هوشیاری یا آگاهی هستند. در طی یک تشنج جزئی پیچیده، ممکن است به فضا خیره شوید و به طور معمول به محیط خود واکنش نشان ندهید یا حرکات تکراری مانند مالش دست، جویدن، بلعیدن یا راه رفتن به صورت دایره ای انجام دهید.

علائم تشنج کانونی ممکن است با سایر اختلالات عصبی مانند میگرن، نارکولپسی یا بیماری روانی اشتباه گرفته شود. برای تشخیص صرع از سایر اختلالات به معاینه و آزمایش کامل نیاز است.

 

 

تشنج عمومی

تشنج هایی که به نظر می رسد تمام نواحی مغز را درگیر می کند، تشنج عمومی نامیده می شود. شش نوع تشنج عمومی وجود دارد.

 

• تشنج غیبت. تشنج غیبت که قبلاً به عنوان تشنج پتی مال شناخته می شد، اغلب در کودکان رخ می دهد و با خیره شدن به فضا یا حرکات ظریف بدن مانند پلک زدن چشم یا ضربه زدن به لب مشخص می شود. این تشنج ها ممکن است به صورت خوشه ای رخ دهند و باعث از دست دادن مختصر هوشیاری شوند.
• تشنج تونیک. تشنج تونیک باعث سفت شدن عضلات می شود. این تشنج ها معمولاً عضلات پشت، بازوها و پاها را تحت تأثیر قرار می دهند و ممکن است باعث زمین خوردن شوند.
• تشنج آتونیک. تشنج آتونیک که به عنوان تشنج قطره ای نیز شناخته می شود، باعث از دست دادن کنترل عضلانی می شود که ممکن است باعث سقوط ناگهانی یا افتادن شود.
• تشنج کلونیک تشنج کلونیک با حرکات مکرر یا ریتمیک و تکان دهنده عضلانی همراه است. این تشنج ها معمولاً گردن، صورت و بازوها را درگیر می کنند.
• تشنج میوکلونیک تشنج‌های میوکلونیک معمولاً به صورت تکان‌های ناگهانی یا تکان‌های کوتاه دست‌ها و پاها ظاهر می‌شوند.
• تشنج تونیک-کلونیک. تشنج‌های تونیک-کلونیک، که قبلاً به عنوان تشنج گراند مال شناخته می‌شد، شدیدترین نوع تشنج صرعی است و می‌تواند باعث از دست دادن ناگهانی هوشیاری، سفت شدن و لرزش بدن و گاهی از دست دادن کنترل مثانه یا گاز گرفتن زبان شود.
•  

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت بروز هر یک از موارد زیر فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید:

 

• تشنجی که بیش از پنج دقیقه طول می کشد.
• پس از توقف تشنج، تنفس یا هوشیاری بر نمی گردد.
• تشنج دوم بلافاصله دنبال می شود.
• تب شدید دارید.
• در حال تجربه گرمازدگی هستید.
• باردار هستید.
• دیابت دارید.
• در طول تشنج به خود آسیب رسانده اید.

اگر برای اولین بار دچار تشنج شدید، به دنبال مشاوره پزشکی باشید.

 

 

• تاثیر ژنتیکی. برخی از انواع صرع، که بر اساس نوع تشنجی که تجربه می کنید یا بخشی از مغز که تحت تاثیر قرار می گیرد، طبقه بندی می شوند، در خانواده ها دیده می شوند. در این موارد، این احتمال وجود دارد که یک تأثیر ژنتیکی وجود داشته باشد.

  محققان برخی از انواع صرع را با ژن های خاصی مرتبط می دانند، اما برای بیشتر افراد، ژن ها تنها بخشی از علت صرع هستند. برخی از ژن ها ممکن است فرد را نسبت به شرایط محیطی که باعث تشنج می شود حساس تر کنند.

• ضربه به سر. ضربه به سر در اثر تصادف اتومبیل یا سایر آسیب های تروماتیک می تواند باعث صرع شود.
• شرایط مغزی. شرایط مغزی که باعث آسیب به مغز می شود، مانند تومورهای مغزی یا سکته مغزی، می توانند باعث صرع شوند. سکته مغزی علت اصلی صرع در بزرگسالان بالای 35 سال است.
• بیماری های عفونی. بیماری های عفونی مانند مننژیت، ایدز و آنسفالیت ویروسی می توانند باعث صرع شوند.
• آسیب قبل از تولد. قبل از تولد، نوزادان به آسیب مغزی حساس هستند که می تواند ناشی از عوامل متعددی مانند عفونت در مادر، تغذیه نامناسب یا کمبود اکسیژن باشد. این آسیب مغزی می تواند منجر به صرع یا فلج مغزی شود.
• اختلالات رشدی. گاهی اوقات صرع می تواند با اختلالات رشدی مانند اوتیسم و ​​نوروفیبروماتوز همراه باشد.
•  
• عوامل خطر
• عوامل خاصی ممکن است خطر ابتلا به صرع را افزایش دهند:
• سن. شروع صرع در کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر شایع است، اما این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد.
• سابقه خانوادگی. اگر سابقه خانوادگی صرع دارید، ممکن است در معرض افزایش خطر ابتلا به اختلال تشنج باشید.
• جراحت سر. صدمات سر مسئول برخی از موارد صرع است. شما می توانید با بستن کمربند ایمنی در حین رانندگی در اتومبیل و با استفاده از کلاه ایمنی هنگام دوچرخه سواری، اسکی، موتور سواری یا شرکت در فعالیت های دیگر با خطر بالای آسیب به سر، خطر را کاهش دهید.
• سکته مغزی و سایر بیماری های عروقی. سکته مغزی و سایر بیماری های عروق خونی می تواند منجر به آسیب مغزی شود که ممکن است باعث صرع شود. می توانید برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری ها اقداماتی انجام دهید، از جمله اجتناب از مصرف الکل و سیگار،  یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم.
• زوال عقل زوال عقل می تواند خطر صرع را در افراد مسن افزایش دهد.
• عفونت های مغزی عفونت هایی مانند مننژیت که باعث التهاب در مغز یا نخاع می شود، می تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
• تشنج در دوران کودکی تب بالا در دوران کودکی گاهی اوقات می تواند با تشنج همراه باشد. کودکانی که به دلیل تب بالا دچار تشنج می شوند، معمولاً به صرع مبتلا نمی شوند. خطر ابتلا به صرع در صورتی افزایش می‌یابد که کودک یک تشنج طولانی مدت، بیماری دیگر سیستم عصبی یا سابقه خانوادگی صرع داشته باشد.
•  

عوارض

داشتن یک تشنج در زمان های خاص می تواند منجر به شرایطی شود که برای خود یا دیگران خطرناک است.

• افتادن. اگر در حین تشنج زمین بخورید، می تواند سر زخمی شود یا استخوانی  بشکند.
• غرق شدن. اگر صرع دارید، به دلیل احتمال تشنج در آب، 15 تا 19 برابر بیشتر از بقیه افراد در هنگام شنا احتمال غرق شدن دارید.

• تصادفات اتومبیل. تشنجی که باعث از دست دادن هوشیاری یا کنترل می شود، اگر در حال رانندگی با ماشین یا کار با تجهیزات دیگر هستید، می تواند خطرناک باشد.

  بسیاری از نقاط دنیا محدودیت‌های گواهینامه رانندگی مربوط به توانایی راننده برای کنترل تشنج را دارند.

• عوارض بارداری تشنج در دوران بارداری هم برای مادر و هم برای جنین خطراتی دارد و برخی داروهای ضد صرع خطر نقص مادرزادی را افزایش می دهند. اگر صرع دارید و قصد باردار شدن  دارید، هنگام برنامه ریزی برای بارداری با پزشک خود صحبت کنید.

  اکثر زنان مبتلا به صرع می توانند باردار شوند و بچه های سالمی داشته باشند. شما باید در طول بارداری به دقت تحت نظر باشید و ممکن است نیاز به تنظیم داروها داشته باشید. بسیار مهم است که برای برنامه ریزی بارداری خود با پزشک خود همکاری کنید.

• مسائل مربوط به سلامت عاطفی افراد مبتلا به صرع بیشتر در معرض مشکلات روانی به ویژه افسردگی، اضطراب و افکار و رفتارهای خودکشی هستند. این مشکلات ممکن است نتیجه  مواجهه با خود بیماری و همچنین عوارض جانبی دارو باشد.

•  

سایر عوارض تهدید کننده زندگی صرع غیرمعمول هستند، اما ممکن است رخ دهند، مانند:

 

• وضعیت صرع. این وضعیت زمانی رخ می دهد که در حالت فعالیت تشنجی مداوم هستید که بیش از پنج دقیقه طول می کشد یا اگر تشنج های مکرر داشته باشید بدون اینکه بین آنها هوشیاری کامل به دست آورید. افراد مبتلا به وضعیت صرع در معرض خطر آسیب دائمی مغز و مرگ هستند.

• مرگ غیرمنتظره ناگهانی در صرع (SUDEP). افراد مبتلا به صرع نیز در معرض خطر کمی از مرگ ناگهانی و غیر منتظره هستند. علت ناشناخته است، اما برخی تحقیقات نشان می دهد که ممکن است به دلیل بیماری های قلبی یا تنفسی رخ دهد.

  افراد مبتلا به تشنج های تونیک-کلونیک مکرر یا افرادی که تشنج آنها با دارو کنترل نمی شود ممکن است در معرض خطر SUDEP باشند. به طور کلی، حدود 1 درصد از افراد مبتلا به صرع در اثر SUDEP می میرند .

•